12 marca 2025

Wirus syncytialny oddechowy (RSV) – objawy, leczenie, szczepienia

Pielęgniarka
3 min.
Wirus syncytialny oddechowy (RSV, ang. respiratory syncytial virus) jest powszechnym patogenem zakażającym drogi oddechowe, który może powodować poważne komplikacje zdrowotne, szczególnie u dzieci, osób starszych i osób z osłabionym układem odpornościowym. Powoduje infekcje dolnych dróg oddechowych, takie jak zapalenie oskrzelików i zapalenie płuc.
Wirus syncytialny oddechowy (RSV) – objawy, leczenie, szczepienia

Spis treści

  1. Objawy zakażenia RSV
  2. Jak leczy się zakażenie RSV?
  3. Szczepienia przeciwko RSV
  4. Wirus RSV. Podsumowanie

 

Objawy zakażenia RSV

Zakażenie RSV zazwyczaj objawia się jak typowe przeziębienie, jednak u niektórych osób – zwłaszcza niemowląt, starszych dorosłych i osób z chorobami przewlekłymi – może prowadzić do poważniejszych problemów zdrowotnych. W zależności od wieku pacjenta i stanu zdrowia, objawy mogą się różnić.

Najczęstsze objawy infekcji RSV obejmują:

  • katar,
  • kaszel,
  • kichanie,
  • gorączkę,
  • ból gardła,
  • zmniejszony apetyt,
  • problemy z oddychaniem, takie jak świszczący oddech, duszność lub przyspieszone oddychanie.

U niemowląt RSV często prowadzi do upośledzenia drożności oskrzelików, które może powodować poważne trudności w oddychaniu. U dorosłych RSV najczęściej objawia się łagodnymi symptomami przypominającymi przeziębienie. Jednak u starszych dorosłych – szczególnie tych powyżej 65. roku życia – może prowadzić do ciężkich infekcji dolnych dróg oddechowych, w tym zapalenia płuc. Powikłania te mogą być groźne i stanowić zagrożenie życia.

 

Jak leczy się zakażenie RSV?

W większości przypadków infekcje RSV mają łagodny przebieg i ustępują samoistnie w ciągu jednego do dwóch tygodni. Leczenie ma głównie charakter objawowy, co oznacza, że skupia się na łagodzeniu objawów i wspieraniu organizmu w walce z infekcją.

Najważniejsze elementy leczenia objawowego RSV obejmują:

  • utrzymanie odpowiedniego nawodnienia organizmu – jest kluczowe zwłaszcza u małych dzieci, które mogą mieć trudności z karmieniem;
  • odpoczynek – jest niezbędny dla organizmu, aby skutecznie zwalczyć infekcję;
  • stosowanie paracetamolu lub ibuprofenu – mogą pomóc w łagodzeniu gorączki;
  • korzystanie z nawilżaczy powietrza oraz przebywanie w chłodnych pomieszczeniach – może pomóc w łagodzeniu kaszlu i nawilżeniu dróg oddechowych;
  • stosowanie leków rozszerzających oskrzela – w celu poprawy oddychania w cięższych przypadkach, zwłaszcza jeśli dochodzi do skurczu oskrzeli.

W przypadkach poważniejszych, gdy dochodzi do zapalenia płuc lub oskrzelików, pacjenci mogą wymagać hospitalizacji.
 

Warto pamiętać, że unikanie kontaktu z osobami zarażonymi oraz częste mycie rąk to kluczowe działania prewencyjne w przypadku RSV.

 

Szczepienia przeciwko RSV

Arexvy

Jest to szczepionka przeciwko RSV, skierowana do osób w wieku 60 lat i starszych, u których infekcje RSV mogą prowadzić do poważnych powikłań, takich jak zapalenie płuc. Szczepionka działa poprzez stymulowanie układu odpornościowego do produkcji przeciwciał, które rozpoznają i neutralizują wirusa, zapobiegając jego rozprzestrzenianiu się w organizmie.

Badania kliniczne wykazały, że Arexvy jest skuteczna w zmniejszaniu ryzyka ciężkich zakażeń RSV u osób starszych. Działania niepożądane szczepionki były zazwyczaj łagodne i obejmowały ból w miejscu wstrzyknięcia, zmęczenie, bóle mięśni oraz bóle głowy. Szczepionka jest 1-dawkowa.

 

Abrysvo

Abrysvo jest skierowana głównie do osób starszych, ale ma również zastosowanie w ochronie niemowląt. Szczepienie kobiet w trzecim trymestrze ciąży ma na celu przeniesienie przeciwciał przeciwko RSV na płód, co zapewnia noworodkowi ochronę przed wirusem w pierwszych miesiącach życia, gdy jest najbardziej narażony na poważne komplikacje zdrowotne. Taka metoda profilaktyki jest szczególnie ważna, ponieważ noworodki i niemowlęta są w grupie najwyższego ryzyka ciężkiego przebiegu infekcji RSV, ale bezpośrednie szczepienie niemowląt w tak wczesnym wieku nie jest jeszcze możliwe.

Badania nad szczepionką Abrysvo wykazały jej skuteczność, zarówno w redukcji ryzyka zakażenia RSV u osób starszych, jak i w ochronie niemowląt poprzez szczepienie matek. Podobnie jak w przypadku Arexvy, działania niepożądane szczepionki Abrysvo były zazwyczaj łagodne – z objawami takimi jak ból w miejscu wstrzyknięcia, zmęczenie i bóle mięśni. Szczepionka jest 1-dawkowa.

 

Wirus RSV. Podsumowanie

RSV, choć często postrzegany jako stosunkowo łagodny wirus, może powodować poważne komplikacje zdrowotne, zwłaszcza w grupach wysokiego ryzyka, takich jak niemowlęta, osoby starsze i osoby z osłabionym układem odpornościowym. W przypadku ciężkiego przebiegu zakażenia konieczne może być hospitalizowanie pacjenta oraz zastosowanie zaawansowanego leczenia objawowego.

Dzięki szczepionkom przeciw RSV możliwe jest zmniejszenie liczby hospitalizacji. Szczepienia te, w połączeniu z odpowiednimi środkami zapobiegawczymi, mogą znacząco ograniczyć rozprzestrzenianie się tego niebezpiecznego wirusa w populacji.

Źródła

  1. Respiratory syncytial virus (RSV), [online], [dostęp: 12.09.2024].
  2. Zakażenia RSV – objawy, leczenie, powikłania, [online], [dostęp: 12.09.2024].