16 kwietnia 2024

Usuwanie ósemek – wskazania, przebieg, zalecenia po zabiegu

Lekarz dentysta
5 min.
W łukach zębowych zęby ósme są położone najbardziej dotylnie w stosunku do innych zębów. W zależności od sytuacji, stomatolog doradza, jakie rozwiązanie w ich przypadku będzie dla pacjenta najlepsze – pozostawić czy usunąć zęby mądrości.
Usuwanie ósemek – wskazania, przebieg, zalecenia po zabiegu

Spis treści

  1. Usuwanie ósemek – co warto wiedzieć?
  2. Przyczyny zaburzeń wyrzynania zębów ósmych
  3. Wskazania do usunięcia ósemek
  4. Usuwanie ósemek – diagnostyka
  5. Usuwanie ósemek – przebieg
  6. Powikłania po usuwaniu ósemek
  7. Jakie są zalecenia po zabiegu usuwania ósemek?
  8. Usuwanie ósemek – stomatologia w PZU Zdrowie

 

Usuwanie ósemek – co warto wiedzieć?

W łukach zębowych zęby ósme (inaczej nazywane zębami mądrości) są położone najbardziej dotylnie w stosunku do innych zębów. W zależności od budowy łuku, zęby ósme mogą one być:

  • zatrzymane (niewidoczne w jamie ustnej, pokryte kością i dziąsłem),
  • częściowo wyrznięte (czyli nieznacznie widoczne w jamie ustnej),
  • całkowicie wyrznięte (czyli widoczna jest w całości korona zęba).

Nawet w przypadku zębów całkowicie wyrzniętych, może istnieć konieczność ich ekstrakcji, ze względu na problem z ich doczyszczeniem lub rozległą próchnicą. Nie zawsze ósemki wymagają ekstrakcji, a czasami mogą nawet pomóc w uzupełnieniu istniejących braków zębowych. W takim przypadku mogą pomóc utrzymać protezę częściową ruchomą.

Brak całkowitego wyrznięcia występuje głównie w przypadku trzecich zębów trzonowych dolnych i górnych (do 39 proc!). Jednak może również dotyczyć (rzadziej): kłów, przedtrzonowców dolnych, przyśrodkowych siekaczy górnych.

W zależności od sytuacji, lekarz dentysta z pewnością doradzi, jakie rozwiązanie jest dla pacjenta najważniejsze – pozostawić czy usunąć ząb mądrości. Jeśli zostanie podjęta decyzja o ekstrakcji zęba – chirurg stomatolog na pewno sobie z nim poradzi.

 

Przyczyny zaburzeń wyrzynania zębów ósmych

 Czynniki, które mają wpływ na utrudnione wyrzynanie, dzielimy na:

  • miejscowe, tj. brak miejsca w łuku zębowym, niedorozwój żuchwy, stany zapalne kości, torbiele i guzy nowotworowe, urazy, nieprawidłowa budowa anatomiczna zęba, niewłaściwe ułożenie zawiązka zęba, przerosty włókniste dziąseł;
  • ogólne, do których zaliczamy: krzywicę, zaburzenia hormonalne, dziedziczność, niedobory witaminowe, choroby zakaźne, choroby nowotworowe, zaburzenia rozwojowe kości.

 

Wskazania do usunięcia ósemek

Wskazań do usunięcia zębów mądrości jest wiele. To głównie powikłania miejscowe i cyklicznie pojawiające się, powiązane z nimi, dolegliwości bólowe. Odczuwany ból może być skutkiem braku możliwości skutecznego usuwania płytki nazębnej z miejsc retencyjnych, utworzonych wokół wyrzynającego się zęba lub nacisku na sąsiednie struktury. W efekcie mogą pojawić się objawy będące wskazaniami do ekstrakcji zęba, np.:

  • stany zapalne przyzębia wokół zęba;
  • zapalenia okołokoronowe spowodowane miejscami retencyjnymi między błoną śluzową i koroną zęba;
  • uszkodzenia błony śluzowej policzków w przypadku wyrzynania "dopoliczkowego";
  • szczękościsk, czyli utrudnione otwieranie jamy ustnej;
  • dolegliwości bólowe spowodowane postępem próchnicy i zmianami chorobowymi miazgi;
  • zęby, których stopień zniszczenia, jak również położenie, nie dają możliwości na przeprowadzenie skutecznego leczenia;
  • brak pełnienia przez ząb funkcji w jamie ustnej (tzn. nie bierze udziału w rozdrabnianiu pokarmu);
  • wskazania specjalistyczne, np. przed leczeniem ortodontycznym lub protetycznym;
  • cechy resorpcji sąsiednich zębów spowodowane naciskiem niewłaściwie położonego zawiązka zęba.

Jak wskazują statystyki, wokół zatrzymanych lub częściowo zatrzymanych zębów czasem tworzą się torbiele, które rozrastając się, stają się przyczyną osłabienia kości żuchwy.

 

 

Usuwanie ósemek – diagnostyka

Z uwagi na wysoki stopień trudności diagnostycznej, niezbędna jest konsultacja lekarza chirurga stomatologicznego lub chirurga szczękowo-twarzowego, który na podstawie badania klinicznego i oceny obrazowania radiologicznego (pantomogram lub CBCT), podejmie decyzję o sposobie przeprowadzenia zabiegu. W przypadku pacjentów z wywiadem chorobowym mogącym mieć wpływ na przebieg zabiegu, może zlecić badania krwi lub nawet dodatkową konsultację, np. kardiologiczną.

Nie można wykluczyć, że u nielicznych pacjentów zabieg będzie musiał być przeprowadzony w osłonie antybiotykowej lub nawet w warunkach szpitalnych.

 

Usuwanie ósemek – przebieg

Ekstrakcja całkowicie wyrzniętej ósemki to zabieg przebiegający podobnie do usunięcie każdego innego zęba w łuku zębowym. W przypadku zębów częściowo lub całkowicie zatrzymanych, mówimy o tzw. ekstrakcji chirurgicznej, gdyż niezbędne jest usunięcie kości w celu odsłonięcia zęba, aby umożliwić usunięcie ósemki.

Zabieg jest wykonywany w znieczuleniu miejscowym. Następnie: nacinany jest płat śluzówkowo-okostnowy, aby uzyskać dostęp do kości. Kolejno: wiertłem lub narzędziami do piezochirurgii usuwa się kość, odsłaniając dostęp do zęba. Zazwyczaj chirurg dzieli ząb na części, aby można było go usunąć w sposób jak najmniej obciążający pacjenta. Na koniec: ranę zaopatruje się szwami, które usuwa się po 10-14 dniach.

W czasie zabiegu pacjent nie odczuwa ostrego bólu, a jedynie dotyk i ucisk. Lekarz może również zadecydować o pozabiegowym wypisaniu antybiotyku, leków przeciwbólowych oraz innych, które uważa za słuszne.

 

Powikłania po usuwaniu ósemek

Nawet przy zachowaniu najwyższych standardów leczenia może dojść do powikłań pozabiegowych, np.:

  • zapalenia zębodołu,
  • zaburzenia czucia spowodowanego uszkodzeniem nerwu w czasie znieczulenia lub zabiegu,
  • dużego obrzęku,
  • szczękościsku,
  • krwawienia,
  • powstania ropnia.

W przypadku wystąpienia któregoś z powyższych objawów, należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem – najlepiej z tym, który wykonał zabieg.

 

Jakie są zalecenia po zabiegu usuwania ósemek?

  1. Zawsze należy przestrzegać zaleceń wydanych przez lekarza.
  2. Opatrunek w postaci sterylnej gazy, założony przez lekarza, należy zagryzać przez okres 10-30 minut po zabiegu. Opatrunek musi powodować ucisk w miejscu wykonanej ekstrakcji. W ten sposób zostanie ograniczone krwawienie.
  3. Lekarz może zalecić stosowanie zimnych okładów – szczególnie w pierwszej dobie po zabiegu.
  4. Nie należy płukać mocno ust, aby uniknąć utraty skrzepu, stanowiącego naturalny opatrunek gojący.
  5. Przez 24 godz., a najlepiej 3 dni po zabiegu, należy zrezygnować lub chociaż ograniczyć palenie papierosów.
  6. W ciągu doby po zabiegu należy unikać przemęczenia – nie należy forsować się ćwiczeniami fizycznymi, ani dźwigać ciężkich przedmiotów.
  7. W przypadku przedłużającego się lub znacznie nasilonego bólu przez ponad 3 dni, krwawienia lub gorączki, należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem stomatologiem.
  8. Zgodnie z zaleceniami lekarza, trzeba zgłosić się na usunięcie szwów.

 

Usuwanie ósemek – stomatologia w PZU Zdrowie

Chociaż usuwanie ósemek wzbudza w wielu z nas wątpliwości i strach, zadaniem stomatologa jest dokładne wytłumaczenie przeprowadzanego zabiegu i zadbanie o komfort pacjenta. Z opieki stomatologicznej można skorzystać w naszych placówkach własnych:

Nowe gabinety stomatologiczne już niedługo pojawią się w kolejnych placówkach własnych.

Źródła

  1. P. Szubert, M. Jankowski, M. Krajecki, A. Jankowska-Wika, J. Sokalski, Analiza czynników predysponujących do powikłań po chirurgicznym usunięciu zębów mądrości, Dental Forum, 1/2015/XLIII.
  2. P. Szubert, J. Sokalski, E. Czechowska, Zabiegi usuwania trzecich zębów trzonowych w materiale Katedry i Kliniki Chirurgii Stomatologicznej Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu, Dent. Med. Probl., 2007, s: 456-462.
  3. B. Szkarłat, A. Wojcieszek-Słomińska, D. Rankielsk, Kąt nachylenia zęba trzeciego trzonowego dolnego a możliwość jego wyrznięcia, Dental Forum, 1/2015/XLIII.