15 września 2022
Radiolog – lekarz od badań obrazowych. Czym się zajmuje?
Radiolog to lekarz, który zajmuje się obrazowaniem narządów i części ciała człowieka. Wykonuje i opisuje badania obrazowe, takie jak RTG, tomografia komputerowa czy rezonans magnetyczny. Po wykonaniu obrazowania radiolog wskazuje, w którym miejscu w ciele zaszły niepokojące zmiany, dokonuje również ich pomiarów. Następnie sporządza dokładny opis wykonanego badania, stawia diagnozę i opisuje leczenie. Należy pamiętać, że do radiologa potrzebne jest skierowanie, które otrzymujemy od innego lekarza specjalisty.
Spis treści:
Jakie badania wykonuje radiolog?
- Rentgenografia (RTG) to bardzo szeroko stosowane badanie, przede wszystkim w przypadku chorób i urazów układu kostno-stawowego. Promienie rentgenowskie, przechodzą przez ciało pacjenta i błonę rentgenowską i są zapisywane w postaci obrazu.
- Badanie ultrasonograficzne (USG) to badanie obrazowe, pokazujące wielkość i kształt poszczególnych narządów i pozwalające ocenić ich stan, m.in. wykryć guzy, czy zgrubienia. Ponadto w przypadku kobiet w ciąży badanie USG pozwala określić, czy płód rozwija się prawidłowo. Badanie jest również niezbędne do wykonania biopsji.
- Mammografia to rentgenowskie badanie profilaktyczne, służące do wczesnego wykrywania nowotworu piersi. Czułość mammografii w przypadku raka piersi ocenia się na 80-95%.
- Tomografia komputerowa (TK) to badanie wykorzystujące promienie rentgenowskie i pozwalające uzyskać dokładny obraz badanych struktur narządów i kości. Dość często badanie jest wykonywane ze środkiem kontrastowym.
- Rezonans magnetyczny (MRI) to badanie przedstawiające przekroje narządów człowieka we wszystkich płaszczyznach. Podczas badania wykorzystywane są: pole magnetyczne, fale radiowe i komputer przetwarzający dane na obrazy.
- Angiografia to inwazyjne badanie tętnic wieńcowych, które wykonuje się u osób przed operacją wymiany zastawek serca. Podczas badania określa się stan tętnic wieńcowych, bypassów, stopień uszkodzeń lewej komory serca, a także niedrożność lub przewężenia naczyń wieńcowych.
- Pantomogram to badanie wykonywane na zlecenie stomatologa lub protetyka. Badanie obrazuje zęby i ich korzenie oraz żuchwę.
- Densytometria to badanie, które określa stan i wytrzymałość kości. Badanie wykorzystuje promienie rentgenowskie lub ultradźwięki, jego wykonywanie zaleca się osobom po 65. roku życia.
Jak wygląda wizyta u radiologa? Jak się do niej przygotować?
Do wizyty u radiologa, jak do każdej innej wizyty u lekarza, należy się odpowiednio przygotować. Ułatwi to przeprowadzenie wywiadu oraz poznanie wszystkich problemów pacjenta, a co za tym idzie udzielenie pomocy. Przede wszystkim należy zabrać ze sobą dokumentację medyczną, w tym także wyniki ostatnio wykonanych badań. Podczas wizyty, lekarz przeprowadza badanie podmiotowe, które polega na zebraniu wywiadu dotyczącego samopoczucia, objawów, czynników ryzyka, wszelkich zabiegów i operacji oraz chorób przebytych w przeszłości. Ponadto lekarz wykonuje badanie przedmiotowe, które stanowi uzupełnienie informacji o precyzyjne dane dotyczące aktualnego stanu ogólnego i możliwości organizmu. Następnie lekarz wykonuje zaplanowane badanie obrazowe.
Przeciwwskazania do wykonania badań obrazowych
Przeciwwskazaniem do wykonania badania RTG jest ciąża. Nie zaleca się również, aby badanie wykonywać częściej niż 2 razy w roku. Szczególną uwagę należy zwrócić na osoby do 18 roku życia, ponieważ są najbardziej narażone na promieniowanie rentgenowskie.
Przeciwwskazaniem do wykonania badania rezonansu magnetycznego jest ciąża. Ponadto stosowane w badaniu pole magnetyczne może zakłócić pracę stymulatorów serca. Dlatego głównym przeciwwskazaniem do wykonania badania jest posiadanie rozrusznika serca.
Przeciwwskazaniem do wykonania mammografii (jest to badanie promieniami rentgenowskimi) jest ciąża.
Przeciwwskazaniem do wykonania badania USG może być uszkodzenie kości, otwarte rany części miękkich, czy oparzenia w polu widzenia głowicy USG.
Przeciwwskazaniem do wykonania badania tomografii komputerowej jest ciąża oraz uczulenie na środki kontrastowe, jeśli badanie miałby zostać wykonane z kontrastem. Badaniu nie można również poddać osoby cierpiącej na niektóre schorzenia tarczycy.