27 lipca 2023
Jak radzić sobie z atakami paniki?
3 min.
Przyspieszone bicie serca, pocenie się, bardzo silne odczucie lęku, suchość w ustach – to może być oznaka dobrego horroru, ale także ataku paniki. O ile dreszcz emocji na filmie daje radość, nagłe ataki paniki mogą ją bardzo szybko odebrać.
Spis treści:
- Czym jest atak paniki?
- Objawy ataku paniki
- Atak paniki – profesjonalna pomoc
- Jak pomóc samemu sobie w razie ataku paniki?
Czym jest atak paniki?
Atak paniki to gwałtowne i bardzo silne doświadczenie lęku. Uwaga jest przekierowywana na doznania z ciała, a organizm zaczyna wysyłać wiele sygnałów dystresu. Źródło wywołujące ataki może nie być znane, ale też wynikać z konkretnego powodu (np. stresujących sytuacji z przeszłości). Często w trakcie ataku paniki, doświadcza się lęku przed śmiercią, np. z powodu uduszenia się.
Objawy ataku paniki
Podczas ataku paniki nagle pojawia się wiele psychicznych i fizycznych symptomów, do których zalicza się:
- przyspieszone bicie serca,
- zesłabnięcie,
- pocenie się,
- ból w klatce piersiowej,
- bóle brzucha,
- suchość w ustach,
- dzwonienie w uszach,
- uczucie braku tchu,
- drżenie ciała,
- dreszcze,
- strach przed śmiercią i umieraniem,
- uderzenia gorąca,
- zawroty głowy,
- duszności,
- mrowienie i drętwienie w różnych częściach ciała,
- nudności,
- poczucie oderwania od własnego ciała.
Najczęściej ataki paniki trwają pomiędzy pięcioma a dwudziestoma minutami. Częstotliwość ataków jest kwestią indywidualną. Pomimo przerażającej formy, nie są one groźne dla zdrowia, jednak w przypadku nawracających epizodów, warto skonsultować się z psychologiem.
Atak paniki – profesjonalna pomoc
Doświadczając ataków paniki warto skorzystać z profesjonalnej pomocy dopasowanej do własnych potrzeb. Konsultacja z psychologiem ułatwi wybór odpowiednich metod. Jedną z form pomocy jest psychoterapia – badania potwierdziły największą skuteczność w przypadku nurtu poznawczo-behawioralnego (CBT) oraz terapii desensytyzacji (EMDR). Dodatkowo istnieje możliwość stosowania farmakoterapii. Niezależnie od działań profesjonalistów, każdy może zadbać o samego siebie.
Jak pomóc samemu sobie w razie ataku paniki?
Jeżeli czujesz, że zbliża się kolejny atak paniki, nie walcz z tym. Staraj się oddychać powoli i głęboko. Przypominaj sobie, że atak niedługo się skończy. Staraj się przywołać pozytywne, spokojne myśli oraz obrazy – to może być ulubione wspomnienie z dzieciństwa lub ostatni wakacyjny wyjazd. Pamiętaj też o tym, że nie jest to sytuacja zagrożenia życia. Dodatkową pomocą będzie skorzystanie z lokalnych grup wsparcia. Staraj się także unikać papierosów, alkoholu i kofeiny (w szczególności napojów energetyzujących), które mogą pogłębić ataki.
Warto również wykonywać ćwiczenia oddechowe:
- weź wdech powoli i głęboko przez nos, staraj się robić to najdelikatniej jak to tylko możliwe,
- wypuść powoli powietrze ustami, starając się być delikatnym,
- pomiędzy wdechami i wydechami możesz liczyć do pięciu,
- zamknij oczy i skup się na oddychaniu.
Powyższe ćwiczenie można wykonywać nie tylko w momencie samego ataku paniki, ale również w wolnym czasie. Pomocne może być także wykorzystanie technik mindfulness. W internecie dostępnych jest wiele kursów przygotowujących do ćwiczenia uważności. Niektórzy uważają za pomocne wybranie jakiegoś przedmiotu, na którym zostaje skupione zainteresowanie. Będąc w pomieszczeniu spróbuj zlokalizować jakąś rzecz, na której będziesz mógł skupić całą swoją uwagę. W wolnym czasie warto skorzystać z różnych technik relaksacyjnych, np. treningu autogennego Schultza lub treningu Jacobsona. Pomocnym może okazać się także wyobrażenie sobie szczęśliwego miejsca – może to być ulubiona kawiarnia, domek na drzewie z dzieciństwa albo górski szczyt.
Niektóre metody są efektywniejsze niż pozostałe, jednak ich skuteczność może różnić się pomiędzy osobami. Warto zdać się na własne preferencje i ćwiczenie nowych umiejętności. Powyższe wskazówki możesz wykorzystać także, gdy bliska osoba doświadcza trudności.
Źródła
- Bonevski, D., & Naumovska, A. (2020). Panic Attacks and Panic Disorder. Psychopathology – An International and Interdisciplinary Perspective. doi:10.5772/intechopen.86898.
- National Health Service – https://www.nhs.uk/mental-health/conditions/panic-disorder/.
- Roth, W.T. (2010), Diversity of effective treatments of panic attacks: what do they have in common?. Depress. Anxiety, 27: 5-11. https://doi.org/10.1002/da.20601/.