27 lipca 2023

Jak radzić sobie z atakami paniki?

3 min.
Przyspieszone bicie serca, pocenie się, bardzo silne odczucie lęku, suchość w ustach – to może być oznaka dobrego horroru, ale także ataku paniki. O ile dreszcz emocji na filmie daje radość, nagłe ataki paniki mogą ją bardzo szybko odebrać.
Jak radzić sobie z atakami paniki?

Spis treści:

  1. Czym jest atak paniki?
  2. Objawy ataku paniki
  3. Atak paniki – profesjonalna pomoc
  4. Jak pomóc samemu sobie w razie ataku paniki?
 

Czym jest atak paniki?

Atak paniki to gwałtowne i bardzo silne doświadczenie lęku. Uwaga jest przekierowywana na doznania z ciała, a organizm zaczyna wysyłać wiele sygnałów dystresu. Źródło wywołujące ataki może nie być znane, ale też wynikać z konkretnego powodu (np. stresujących sytuacji z przeszłości). Często w trakcie ataku paniki, doświadcza się lęku przed śmiercią, np. z powodu uduszenia się. 
 

Objawy ataku paniki

Podczas ataku paniki nagle pojawia się wiele psychicznych i fizycznych symptomów, do których zalicza się:
 
  • przyspieszone bicie serca,
  • zesłabnięcie, 
  • pocenie się, 
  • ból w klatce piersiowej, 
  • bóle brzucha,
  • suchość w ustach,
  • dzwonienie w uszach, 
  • uczucie braku tchu, 
  • drżenie ciała, 
  • dreszcze,
  • strach przed śmiercią i umieraniem,
  • uderzenia gorąca, 
  • zawroty głowy,
  • duszności,
  • mrowienie i drętwienie w różnych częściach ciała,
  • nudności, 
  • poczucie oderwania od własnego ciała. 
Najczęściej ataki paniki trwają pomiędzy pięcioma a dwudziestoma minutami. Częstotliwość ataków jest kwestią indywidualną. Pomimo przerażającej formy, nie są one groźne dla zdrowia, jednak w przypadku nawracających epizodów, warto skonsultować się z psychologiem.
 

Atak paniki – profesjonalna pomoc

Doświadczając ataków paniki warto skorzystać z profesjonalnej pomocy dopasowanej do własnych potrzeb. Konsultacja z psychologiem ułatwi wybór odpowiednich metod. Jedną z form pomocy jest psychoterapia – badania potwierdziły największą skuteczność w przypadku nurtu poznawczo-behawioralnego (CBT) oraz terapii desensytyzacji (EMDR). Dodatkowo istnieje możliwość stosowania farmakoterapii. Niezależnie od działań profesjonalistów, każdy może zadbać o samego siebie. 
 

Jak pomóc samemu sobie w razie ataku paniki?

Jeżeli czujesz, że zbliża się kolejny atak paniki, nie walcz z tym. Staraj się oddychać powoli i głęboko. Przypominaj sobie, że atak niedługo się skończy. Staraj się przywołać pozytywne, spokojne myśli oraz obrazy – to może być ulubione wspomnienie z dzieciństwa lub ostatni wakacyjny wyjazd. Pamiętaj też o tym, że nie jest to sytuacja zagrożenia życia. Dodatkową pomocą będzie skorzystanie z lokalnych grup wsparcia. Staraj się także unikać papierosów, alkoholu i kofeiny (w szczególności napojów energetyzujących), które mogą pogłębić ataki.
 
Warto również wykonywać ćwiczenia oddechowe:
  • weź  wdech powoli i głęboko przez nos, staraj się robić to najdelikatniej jak to tylko możliwe,
  • wypuść powoli powietrze ustami, starając się być delikatnym, 
  • pomiędzy wdechami i wydechami możesz liczyć do pięciu, 
  • zamknij oczy i skup się na oddychaniu. 
Powyższe ćwiczenie można wykonywać nie tylko w momencie samego ataku paniki, ale również w wolnym czasie. Pomocne może być także wykorzystanie technik mindfulness. W internecie dostępnych jest wiele kursów przygotowujących do ćwiczenia uważności. Niektórzy uważają za pomocne wybranie jakiegoś przedmiotu, na którym zostaje skupione zainteresowanie. Będąc w pomieszczeniu spróbuj zlokalizować jakąś rzecz, na której będziesz mógł skupić całą swoją uwagę. W wolnym czasie warto skorzystać z różnych technik relaksacyjnych, np. treningu autogennego Schultza lub treningu Jacobsona. Pomocnym może okazać się także wyobrażenie sobie szczęśliwego miejsca – może to być ulubiona kawiarnia, domek na drzewie z dzieciństwa albo górski szczyt. 
 
Niektóre metody są efektywniejsze niż pozostałe, jednak ich skuteczność może różnić się pomiędzy osobami. Warto zdać się na własne preferencje i ćwiczenie nowych umiejętności. Powyższe wskazówki możesz wykorzystać także, gdy bliska osoba doświadcza trudności.

Źródła

  1. Bonevski, D., & Naumovska, A. (2020). Panic Attacks and Panic Disorder. Psychopathology – An International and Interdisciplinary Perspective. doi:10.5772/intechopen.86898.
  2. National Health Service – https://www.nhs.uk/mental-health/conditions/panic-disorder/.
  3. Roth, W.T. (2010), Diversity of effective treatments of panic attacks: what do they have in common?. Depress. Anxiety, 27: 5-11. https://doi.org/10.1002/da.20601/.