Psycholog - kiedy sięgnąć po pomoc psychologiczną?

Spis treści:

1. Czym zajmuje się psycholog?
2. Z jakimi problemami udać się do psychologa?
3. Jak przygotować się do wizyty u psychologa?
4. O co zapyta psycholog?
5. Wizyta u psychologa – obawy
6. Psycholog, psychoterapeuta i psychiatra – różnice

Czym zajmuje się psycholog?

Psycholog to osoba, która ukończyła studia magisterskie na kierunku psychologia. Istnieje wiele odmiennych obszarów psychologii, takich jak psychologia zarządzania, psychologia sportu, czy psychologia kliniczna. Psycholog zajmuje się poradnictwem, wykonuje testy psychologiczne, może wydawać zaświadczenia i orzeczenia psychologiczne. Psycholog nie może stosować farmakoterapii. 
Zwykle możesz się do niego zgłosić, jeśli masz trudności w radzeniu sobie ze stresem, przeżywasz kryzys psychiczny, np. konflikty w związku, czy poważną chorobę. Psycholog nie ma kompetencji do prowadzenia psychoterapii. Zajmuje się konsultacjami psychologicznymi, wsparciem psychologicznym lub interwencją kryzysową, do której prowadzenia powinien odbyć dodatkowe szkolenie.

Z jakimi problemami udać się do psychologa?

Jeżeli zmagasz się z problemem, którego nie jesteś w stanie rozwiązać samodzielnie lub przeżywasz trudny okres w życiu to wizyta u psychologa może być dla Ciebie pomocna. Jednym z głównych zadań psychologa jest zapewnienie komfortu i bezpieczeństwa. Pacjent nie musi obawiać się oceny, czy krytyki, ani tego, że poufne informacje na temat jego stanu zdrowia, życia osobistego czy problemów zostaną ujawnione, ponieważ zgodnie z polskim prawem specjalista musi przestrzegać tajemnicy zawodowej. 

Psycholog to osoba, która może pomóc w rozwiązaniu wielu problemów takich jak:

• trudne sytuacje, takie jak śmierć bliskiej osoby, poważna choroba, czy utrata pracy;
• problemy w związku, brak satysfakcji z relacji rodzinnych czy partnerskich;
• brak sił, motywacji i chęci do czynności codziennych;
• zaburzenia snu; 
• zaburzenia łaknienia;
• przewlekły stres, poczucie lęku, niepokoju; 
• zmiana szkoły czy rozwód rodziców – psycholog dziecięcy;
• wsparcie w zdefiniowaniu celów i sukcesu, czy w pogodzeniu się z porażką – psycholog sportowy;
• długotrwała drażliwość, smutek, łatwe wpadanie w złość i nieradzenie sobie z jej wybuchami.

Jak przygotować się do wizyty u psychologa?

Podczas pierwszej wizyty u psychologa odbywają się tak zwane konsultacje psychologiczne, podczas których zbierany jest wywiad i na jego podstawie zostaje postawiona diagnoza. Odpowiednia diagnoza pozwala na wybranie metody pracy z problemem, może to być psychoterapia, interwencja kryzysowa, czy wizyta u psychiatry.

O co zapyta psycholog?

Przede wszystkim od kiedy trwa problem i jakich doświadczasz objawów (np. bezsenność, wybuchy złości, zmniejszony apetyt, lęk). Warto zastanowić się również nad wydarzeniami, które mogły wystąpić przed pojawieniem się problemu. Czasami możesz doświadczać kumulacji niewielkich Twoim zdaniem stresorów, które wydają się być nieistotne, lecz jeśli współwystępują mogą wpływać bardzo destrukcyjnie.

Następnie psycholog sprawdzi jak obecny problem wpływa na Twoje funkcjonowanie w życiu (w sferze zawodowej, prywatnej). Standardowe pytania podczas zbierania wywiadu psychologicznego dotyczą również informacji biograficznych, związanych z wiekiem czy sytuacją życiową. Mogą się również zdarzyć pytania dotyczące dzieciństwa, relacji rodzinnych, sposobów okazywania bliskości i rozwiązywania konfliktów przez rodziców, czy ewentualnych doświadczeń przemocy. Równie ważnym zagadnieniem będą oczekiwania wobec kontaktu z psychologiem. Należy pamiętać, że pacjent również może zadawać pytania podczas konsultacji psychologicznych.

Wizyta u psychologa - obawy

W naszym społeczeństwie, podczas edukacji, nie nabywamy umiejętności rozmawiania o emocjach i nie poznajemy podstawowych mechanizmów naszej psychiki. W związku z tym wizyta u psychologa lub psychiatry jest często tematem wstydliwym, ponieważ w społeczeństwie zupełnie niesłusznie funkcjonuje opinia, że porada psychologiczna oznacza chorobę psychiczną. Z tego względu wiele osób odkłada pójście do psychologa, ponieważ boi się oceny przez innych, wyśmiania i napiętnowania.

Na szczęście obecnie coraz więcej mówi się o dobrostanie psychicznym, weelbeingu oraz dbaniu o własne uczucia i emocje. Zdrowa psychika jest tak samo ważna jak zdrowie wszystkich innych elementów naszego organizmu. Skorzystanie z porady psychologa to krok w kierunku pogłębionego zrozumienia siebie i swoich relacji, a w konsekwencji nabycia nowych umiejętności pomocy sobie.

Psycholog, psychoterapeuta i psychiatra – różnice

Psycholog nie prowadzi psychoterapii. Jego obszar działalności obejmuje konsultacje psychologiczne, wsparcie psychologiczne czy interwencję kryzysową, którą może przeprowadzić po odbyciu dodatkowego szkolenia.

Psychiatra to lekarz, który ukończył specjalizację z psychiatrii. Zajmuje się diagnozą i leczeniem chorób oraz zaburzeń psychicznych. W kompetencjach psychiatry leży farmakoterapia (dobór odpowiednich leków). Ponadto psychiatra posiada uprawnienia do wystawiania zwolnień, skierowań do szpitala psychiatrycznego i oddziałów odwykowych. Te kompetencje odróżniają go od psychologa. Ponadto psychiatra może zaproponować psychoterapię. Do prowadzenia psychoterapii wymagane jest odpowiednie szkolenie podyplomowe, realizowane przez psychiatrów. 

Do psychoterapeuty możemy zgłosić się cierpiąc na zaburzenia psychiczne (depresja, uzależnienia czy zaburzenia odżywiania) oraz inne problemy, takie jak wchodzenie w toksyczne relacje, które negatywnie wpływają na nasze samopoczucie i funkcjonowanie społeczno-zawodowe. By zostać psychoterapeutą konieczne jest ukończenie jednego z humanistycznych lub medycznych kierunków: psychologii, psychiatrii, filozofii, pedagogiki lub socjologii. Następnie odbywa się specjalistyczne, podyplomowe szkolenie, które w Polsce trwa zwykle 4 lata i kończy się egzaminem certyfikacyjnym.