08 października 2024

Podróż samolotem – jak uniknąć nieprzyjemnych odczuć? Zmiany ciśnienia, zakrzepica, przeciwwskazania do lotu

Pielęgniarka
5 min.
Podróż samolotem to jeden z najpopularniejszych i najwygodniejszych środków transportu, zwłaszcza na dalekich dystansach. Mimo że latanie jest zazwyczaj bezpieczne i komfortowe, dla niektórych osób może wiązać się z pewnymi problemami zdrowotnymi, takimi jak zmiana ciśnienia, problemy ze słuchem czy ryzyko zakrzepicy. Jak zatem przygotować się na podróż lotniczą, aby zminimalizować te nieprzyjemne dolegliwości?
Zdrowie podczas podróży samolotem

Spis treści

  1. Jak przygotować się na zmiany ciśnienia podczas lotu?
  2. Problemy ze słuchem w trakcie podróży samolotem
  3. Zakrzepica i ryzyko związane z długotrwałym lotem
  4. Przeciwwskazania do podróży samolotem
  5. Zdrowie podczas podróży samolotem. Podsumowanie

 

Jak przygotować się na zmiany ciśnienia podczas lotu?

W trakcie lotu samolot osiąga wysokość nawet 10-12 kilometrów nad poziomem morza, gdzie ciśnienie atmosferyczne jest znacznie niższe niż na ziemi. Aby zapewnić pasażerom komfort i bezpieczeństwo, ciśnienie w kabinie jest regulowane, jednak wciąż jest niższe niż to, do którego jesteśmy przyzwyczajeni na co dzień. Zmiana ciśnienia atmosferycznego podczas wznoszenia i lądowania samolotu może wpłynąć na różne układy naszego ciała, zwłaszcza na uszy, zatoki i płuca.

  • Problemy z uszami – zmiany ciśnienia najczęściej odczuwamy w uszach, co objawia się nieprzyjemnym uczuciem zatkania. Aby złagodzić te dolegliwości, warto zastosować proste techniki, takie jak ziewanie, przełykanie lub żucie gumy. Można także zastosować "technikę Valsalvy" – przytrzymując nos i delikatnie wydmuchując powietrze przez zatkane nozdrza, wyrównuje się ciśnienie w uszach.
     
  • Nawodnienie – suche powietrze w kabinie oraz zmniejszone ciśnienie mogą prowadzić do odwodnienia. Regularne picie wody, unikanie alkoholu i kofeiny podczas lotu pomoże w utrzymaniu odpowiedniego poziomu nawodnienia organizmu.
     
  • Odpowiednia pozycja ciała – podczas lotu należy unikać długotrwałego siedzenia w jednej pozycji. Warto regularnie zmieniać pozycję i wykonywać proste ćwiczenia nóg i stóp, aby usprawnić krążenie.

 

Problemy ze słuchem w trakcie podróży samolotem

Zatykanie uszu to jeden z najczęstszych problemów, na które skarżą się pasażerowie podczas startu i lądowania samolotu. Wynika to z gwałtownej zmiany ciśnienia w kabinie, które wpływa na błonę bębenkową w uchu środkowym. Zazwyczaj te dolegliwości są krótkotrwałe, ale u niektórych osób mogą być bardziej uciążliwe, zwłaszcza jeśli cierpią na przewlekłe problemy z uszami, takie jak zapalenie zatok czy infekcje ucha.
 

Jak złagodzić problemy ze słuchem podczas lotu?

  • Stosowanie kropli do uszu – osoby z nawracającymi infekcjami uszu lub zatok mogą skonsultować się z lekarzem przed podróżą i ewentualnie zastosować krople do uszu, które pomogą w wyrównaniu ciśnienia.
     
  • Unikanie lotu podczas infekcji – jeżeli cierpisz na infekcje dróg oddechowych, takie jak przeziębienie czy zapalenie zatok, lot samolotem może nasilić dolegliwości związane z zatkaniem uszu i zatok. W takiej sytuacji warto rozważyć przełożenie podróży, jeśli to możliwe.
     
  • Specjalne zatyczki do uszu – istnieją także specjalne zatyczki do uszu, zaprojektowane z myślą o podróżach lotniczych. Pomagają one wyrównać ciśnienie w uchu i zapobiegają nagłym zmianom, które mogą prowadzić do dyskomfortu.

 

Zakrzepica i ryzyko związane z długotrwałym lotem

Jednym z poważniejszych zagrożeń zdrowotnych, związanych z długimi podróżami lotniczymi, jest zakrzepica żył głębokich. Zakrzepica to stan, w którym w żyłach (najczęściej nóg) tworzą się skrzepy krwi. Długotrwałe siedzenie w jednej pozycji, ograniczona przestrzeń na nogi oraz brak ruchu sprzyjają temu niebezpiecznemu stanowi. W skrajnych przypadkach zakrzep może oderwać się i przemieścić do płuc, co może prowadzić do zatoru płucnego – stanu zagrażającego życiu.
 

Jak zminimalizować ryzyko zakrzepicy podczas lotu?

  • Ruch i ćwiczenia – nawet podczas krótkiego lotu warto regularnie wstawać, chodzić po kabinie i wykonywać proste ćwiczenia rozciągające nogi. Również siedząc na swoim miejscu, można poruszać stopami w górę i w dół, co poprawia krążenie.
     
  • Noszenie luźnej odzieży – obcisłe ubrania mogą dodatkowo ograniczać przepływ krwi w nogach. Warto wybrać luźne, wygodne ubrania na czas podróży.
     
  • Picie odpowiedniej ilości wody – odpowiednia hydratacja ma kluczowe znaczenie w zapobieganiu zakrzepicy. Woda pomaga utrzymać krew w odpowiednim stanie, co zmniejsza ryzyko tworzenia się zakrzepów.
     
  • Unikanie alkoholu i kofeinynapoje kofeinowe i alkoholowe działają odwadniająco, co może zwiększyć ryzyko zakrzepicy. Warto unikać ich spożywania podczas lotu.
     
  • Pończochy uciskowe – osoby z większym ryzykiem zakrzepicy (takie jak starsze osoby, kobiety w ciąży lub osoby z nadwagą) mogą skonsultować się z lekarzem w sprawie noszenia specjalnych pończoch uciskowych, które pomagają zapobiegać tworzeniu się skrzepów.

 

Przeciwwskazania do podróży samolotem

Chociaż podróż samolotem jest bezpieczna dla większości osób, istnieją pewne schorzenia, które mogą stanowić przeciwwskazanie do lotu. Przed podróżą warto skonsultować się z lekarzem, zwłaszcza jeśli cierpisz na przewlekłe problemy zdrowotne.
 

Do najważniejszych przeciwwskazań należą:

  • niedawno przebyte operacje – szczególnie operacje w obrębie klatki piersiowej lub brzucha mogą stanowić zagrożenie ze względu na zmiany ciśnienia oraz ryzyko krwawienia. Osoby, które przeszły operację, powinny odczekać co najmniej kilka tygodni przed lotem, zgodnie z zaleceniami lekarza;
     
  • ciężkie choroby układu krążenia – osoby z niewydolnością serca, ciężką niewydolnością oddechową lub innymi poważnymi chorobami serca i płuc, mogą mieć trudności z adaptacją do niższego ciśnienia i zmniejszonego poziomu tlenu w kabinie;
     
  • choroby układu oddechowego – nieleczona niewydolność oddechowa, nieleczona odma opłucnowa;
     
  • choroby zakaźne – osoby z aktywnymi chorobami zakaźnymi, zwłaszcza układu oddechowego, powinny unikać podróży, aby nie zarażać innych pasażerów oraz nie narażać swojego zdrowia;
     
  • zaawansowana ciąża – kobiety w zaawansowanej ciąży (po 36. tygodniu) mogą być narażone na powikłania związane z lotem, dlatego wiele linii lotniczych wymaga zaświadczenia lekarskiego dla kobiet podróżujących w ostatnich tygodniach ciąży;
     
  • problemy z uszami i zatokami – osoby cierpiące na przewlekłe zapalenie zatok, infekcje ucha środkowego lub inne schorzenia otolaryngologiczne, mogą odczuwać nasilone dolegliwości związane z ciśnieniem.

 

Zdrowie podczas podróży samolotem. Podsumowanie

Podróż samolotem to szybki i wygodny sposób przemieszczania się, jednak wiąże się z pewnymi wyzwaniami zdrowotnymi, takimi jak zmiana ciśnienia, problemy ze słuchem czy ryzyko zakrzepicy. Odpowiednie przygotowanie przed lotem, regularne nawadnianie oraz ćwiczenia podczas podróży, mogą pomóc w zminimalizowaniu nieprzyjemnych objawów. Warto również skonsultować się z lekarzem, jeśli mamy jakiekolwiek wątpliwości co do naszego stanu zdrowia przed lotem.

Źródła

  1. Kędzierski W., 2015, Medyczne aspekty podróży lotniczych, Medycyna Rodzinna, 18(1), s: 25-33.
  2. Lot samolotem a słuch, [online], [dostęp: 24.08.2024].
  3. Blood Clots and Flying: What You Should Know, [online], [dostęp: 24.08.2024].