Kremy z filtrem SPF – jak wybrać odpowiedni? Zasady stosowania filtrów przeciwsłonecznych
Spis treści
- Rodzaje promieniowania UV
- Czym jest SPF?
- Kiedy stosować filtry przeciwsłoneczne?
- Rodzaje filtrów przeciwsłonecznych
- Jak wybrać odpowiedni filtr przeciwsłoneczny?
- Jak dobrać filtr przeciwsłoneczny do rodzaju skóry?
- Filtry przeciwsłoneczne dla dzieci
- Filtry SPF – ile preparatu użyć?
- Jak prawidłowo stosować filtry SPF z innymi kosmetykami?
- Kluczowe zasady stosowania kremu z filtrem
Rodzaje promieniowania UV
Słońce emituje różne rodzaje promieniowania ultrafioletowego (UV), z których dwa główne to:
- UVB: odpowiedzialne za oparzenia słoneczne i uszkodzenia DNA w komórkach skóry, co może prowadzić do nowotworów skóry;
- UVA: penetruje głębiej w skórę, przyczyniając się do jej starzenia oraz powstawania zmarszczek.
W ostatnich latach coraz więcej uwagi poświęca się ochronie przed światłem niebieskim (HEV – High Energy Visible light), które emitują ekrany telefonów, komputerów, tabletów czy telewizorów. Promieniowanie HEV również może niekorzystnie wpływać na zdrowie skóry, zwłaszcza przy długotrwałej ekspozycji. Coraz więcej producentów umieszcza jednak w swoich produktach również filtry chroniące przed tym promieniowaniem.
Czym jest SPF?
SPF (Sun Protection Factor) to wskaźnik określający, jak skutecznie dany produkt chroni skórę przed promieniowaniem UVB. Stosowanie preparatów z SPF poniżej 30 nie jest rekomendowane przez dermatologów. Ponadto warto pamiętać, że żaden filtr nie zapewnia 100% ochrony przed promieniowaniem UVB.
W przypadku ochrony przed promieniowaniem UVA odpowiednikiem parametru SPF jest PA (Protection Grade of UVA). Miara ta jest głównie stosowana w kosmetykach dostępnych na rynku azjatyckim. Dobre kosmetyki przeciwsłoneczne oferują ochronę szerokospektralną, czyli zarówno przed UVB, jak i UVA, z odpowiednimi oznaczeniami SPF i PA.
Kiedy stosować filtry przeciwsłoneczne?
Promieniowanie UV jest obecne przez cały rok, przenika przez chmury i szyby, dlatego zaleca się stosowanie filtrów przeciwsłonecznych codziennie, niezależnie od pory roku czy pogody. Promieniowanie UVA przechodzi przez szybę znacznie łatwiej niż UVB. Z tego powodu osoby spędzające długi czas w samochodzie lub pracujące przy biurku położonym niedaleko okna również mogą być narażone na negatywne skutki ekspozycji na UVA. Regularna ochrona pomaga zapobiegać przedwczesnemu starzeniu się skóry oraz zmniejsza ryzyko nowotworów skóry.
Rodzaje filtrów przeciwsłonecznych
Filtry przeciwsłoneczne dzielą się na trzy główne typy:
- Filtry fizyczne (mineralne): działają jak tarcza – odbijają i rozpraszają promieniowanie UV, nie wnikając w skórę. Główne składniki to tlenek cynku i dwutlenek tytanu. Są polecane dla osób o wrażliwej skórze oraz dla dzieci, ponieważ rzadziej powodują podrażnienia. Niestety mogą pozostawiać nieestetyczną białą warstwę na skórze.
- Filtry chemiczne: absorbują promieniowanie UV, przekształcając je w ciepło. Zawierają substancje takie jak avobenzon czy oktokrylen. Często mają lżejszą konsystencję i są mniej widoczne na skórze.
- Filtry mieszane: łączą w sobie właściwości filtrów fizycznych i chemicznych, zapewniając szerokie spektrum ochrony.
Jak wybrać odpowiedni filtr przeciwsłoneczny?
Przy wyborze filtra warto zwrócić uwagę na:
- szerokie spektrum ochrony: produkt powinien chronić zarówno przed UVB, jak i UVA;
- wartość SPF: dla codziennego użytku zaleca się co najmniej SPF 30, natomiast przy intensywnej ekspozycji na słońce – SPF 50 lub wyższy;
- wodoodporność: jeśli planujesz kąpiele lub intensywny wysiłek fizyczny, wybierz produkt wodoodporny.
Jak dobrać filtr przeciwsłoneczny do rodzaju skóry?
Skóra tłusta i trądzikowa
- Wybieraj lekkie formuły, np. żele, emulsje, fluidy.
- Szukaj składników matujących (np. niacynamid, krzemionka).
Skóra sucha i wrażliwa
- Stosuj kremy z filtrami mineralnymi, które nie podrażniają skóry.
- Dodatkowe składniki nawilżające, np. kwas hialuronowy czy ceramidy, będą korzystne.
Skóra mieszana
- Możesz wybrać lekkie emulsje lub filtry mieszane.
- Ważne jest nawilżenie, ale bez nadmiernego obciążania skóry.
Skóra dojrzała
- Filtry o szerokim spektrum z dodatkami antyoksydacyjnymi (np. witamina C, witamina E).
- Kremy o bogatszej konsystencji, wspomagające nawilżenie.
Skóra ze skłonnością do przebarwień
- Najlepiej SPF 50 lub wyższy.
- Filtry zawierające żelazo i filtry barwione (tinted sunscreens), które dodatkowo chronią przed światłem widzialnym.
Filtry przeciwsłoneczne dla dzieci
Skóra dzieci jest cieńsza i bardziej wrażliwa, dlatego wymaga szczególnej ochrony przed słońcem.
- Dla dzieci poniżej 6. miesiąca życia: najlepiej unikać ekspozycji na słońce i stosować ubrania ochronne, ponieważ skóra niemowląt nie jest w pełni rozwinięta i może reagować na składniki filtrów.
- Dla dzieci powyżej 6. miesiąca: zaleca się stosowanie filtrów mineralnych (fizycznych) z tlenkiem cynku i dwutlenkiem tytanu, ponieważ są delikatniejsze i rzadziej powodują alergie.
Filtry SPF – ile preparatu użyć?
Przy codziennym stosowaniu filtrów SPF, ich odpowiednia ilość to 2 mg/cm2 ciała. Oznacza to, że na całą twarz, szyję i uszy potrzebujemy około 2-2,5 ml preparatu. W praktyce odpowiada to 0,5-1 łyżeczki do herbaty. Na całe ciało potrzebujemy ok. 30 ml preparatu, czyli 1 kieliszek.
Pomocna jest reguła długości dwóch palców. Równomiernie rozprowadzona ilość preparatu, która zmieści się na długości palca wskazującego i środkowego, zapewnia ochronę twarzy, szyi i uszu.
Pamiętaj, że jeśli nałożysz mniej niż zalecana ilość preparatu, to ochrona SPF również spadnie – np. SPF 50 może w praktyce działać jak SPF 25 lub niżej.
Jak prawidłowo stosować filtry SPF z innymi kosmetykami?
Preparatów z SPF nie należy mieszać z innymi kosmetykami, ponieważ może to osłabić ich skuteczność. Filtry przeciwsłoneczne to starannie opracowane formuły, w których składniki muszą być stabilne. Dodanie do nich innego produktu może zaburzyć ich stabilność, przez co przestaną skutecznie chronić przed promieniowaniem UV i stracą odporność na wodę i pot.
- Nakładaj filtry jako ostatni etap pielęgnacji, czyli po serum i kremie nawilżającym.
- Odczekaj kilka minut po nałożeniu kremu nawilżającego, aby ten dobrze się wchłonął.
- Nie mieszaj filtra z podkładem – zamiast tego nałóż filtr i poczekaj, aż się wchłonie, a następnie nałóż makijaż.
- Jeśli chcesz stosować podkład z SPF, pamiętaj, że nie zastąpi on kremu z filtrem – zwykle nakładamy go zbyt cienką warstwą, aby zapewnił deklarowaną ochronę.
- W ciągu dnia reaplikuj filtr – możesz użyć mgiełki lub pudru z SPF, jeśli nie chcesz zepsuć makijażu.
Kluczowe zasady stosowania kremu z filtrem
- Wybierz filtr przeciwsłoneczny odpowiedni do twojej skóry. Zwróć uwagę na szerokie spektrum ochrony, wartość SPF i twój typ skóry.
- Nakładaj filtr około 15 minut przed wyjściem na zewnątrz. Twoja skóra potrzebuje czasu, aby całkowicie wchłonąć filtr i zapewnić ochronę. Jeśli nałożysz go dopiero po wyjściu na słońce, skóra pozostaje niechroniona i może ulec poparzeniu.
- Stosuj odpowiednią ilość preparatu. Wiele osób nakłada zbyt mało kremu przeciwsłonecznego, co znacznie obniża skuteczność ochrony. Aby uzyskać deklarowaną ochronę SPF, należy stosować odpowiednią ilość kosmetyku.
- Nakładaj filtr na wszystkie odsłonięte partie skóry. Nie zapominaj o szyi, uszach, ustach, grzbiecie rąk i stóp. W trudno dostępnych miejscach, takich jak plecy, poproś o pomoc lub użyj sprayu z filtrem. Jeśli masz przerzedzone włosy, zastosuj filtr przeciwsłoneczny również na skórę głowy lub noś kapelusz z szerokim rondem.
- Aby utrzymać ochronę, powtarzaj aplikację co 2 godziny, a także natychmiast po kąpieli lub intensywnym poceniu się.
- Staraj się przebywać w cieniu, zwłaszcza w godzinach, gdy promieniowanie słoneczne jest najsilniejsze, czyli między 10:00 a 16:00.
- Ubieraj się w lekką, przewiewną odzież z długim rękawem. Załóż kapelusz z szerokim rondem i okulary przeciwsłoneczne z filtrem UV. Dla jeszcze lepszej ochrony wybieraj ubrania oznaczone współczynnikiem UPF (Ultraviolet Protection Factor).
Stosowanie filtrów przeciwsłonecznych jest kluczowe dla zachowania zdrowej i młodej skóry. Wybierając odpowiedni produkt, warto zwrócić uwagę na jego skład, wartość SPF oraz dostosować go do swojego typu skóry i trybu życia. Pamiętajmy o codziennej aplikacji, niezależnie od pory roku oraz regularnej reaplikacji warstwy ochronnej w ciągu dnia.
Źródła
- Ramirez R., Schneider J., Practical guide to sun protection, The Surgical Clinics of North America, 2003, 83(1).
- Diffey B., Sun Protection: A risk management approach, IOP Publishing Ltd, 2017.
- Schalka S., Manoel V., Dos Reis S., Sun protection factor: Meaning and controversies, An Bras Dermatol, 2011.
- Hughes M.C., Williams G.M., Baker P., Green A.C., Sunscreen and prevention of skin aging: a randomized trial, Ann Intern Med, 2013, 158(11).