Profilaktyka kobiet i mężczyzn 20-40 lat

Spis treści:

Profilaktyka – od czego zacząć?
O jakich badaniach warto pamiętać?
Co jeszcze może zalecić lekarz?
Panie i panowie – kto i co powinien badać?
Co jeszcze można zrobić, aby być zdrowszym?
Kto powinien kontrolować się częściej?

Profilaktyka – od czego zacząć?

Podstawą profilaktyki  jest  zachowanie zdrowego trybu życia. Składają się na niego elementy, takie jak: zbilansowana dieta, aktywność fizyczna, odpowiednia ilość snu i niestosowanie używek. Ważne są również regularne wizyty kontrolne u lekarza rodzinnego. Pamiętaj, że celem takiej wizyty jest sprawdzenie stanu Twojego zdrowia. Konsultacje lekarskie z powodu przeziębienia lub innych dolegliwości nie spełniają tego kryterium i nie służą celom profilaktycznym.

O jakich badaniach warto pamiętać?

Podstawą wizyty profilaktycznej jest wywiad oraz ogólne badanie przedmiotowe, o które zawsze warto poprosić lekarza. Składają się na nie między innymi takie elementy jak ogólne badanie układu ruchu, osłuchanie klatki piersiowej i serca, badanie brzucha. Wskazane podczas wizyty profilaktycznej są także kontrolne pomiary ciśnienia tętniczego krwi i tętna oraz masy ciała, którą wykorzystuje się do obliczenia BMI. Wskaźnik ten pozwala ustalić, czy utrzymujemy prawidłową masę ciała.

Podstawowymi badaniami dodatkowymi, które może zlecić lekarz, są morfologia oraz badanie ogólne moczu. Są proste i szybko dają wyniki, a mówią wiele na temat ogólnego stanu zdrowia. Pozwalają wcześnie wykryć ewentualne nieprawidłowości i wdrożyć dalszą diagnostykę. 

Warto także zapytać o badania, takie jak poziom glukozy oraz lipidogram, czyli pomiar stężenia całkowitego poziomu cholesterolu we krwi, stężenia jego frakcji HDL (tzw. „dobrego” cholesterolu) i LDL (tzw. „złego” cholesterolu) oraz trójglicerydów. To samo dotyczy badania poziomu TSH, czyli hormonu regulującego pracę tarczycy. Choroby tego gruczołu są częstsze u kobiet. Lekarz na podstawie wywiadu zdecyduje, czy przeprowadzenie tych badań jest wskazane oraz z jaką częstotliwością należy je powtarzać.

Pamiętaj także o regularnych przeglądach dentystycznych i higienizacji jamy ustnej raz na pół roku.

Co jeszcze może zalecić lekarz?

Jeśli masz na ciele wiele znamion lub ktoś w Twojej rodzinie chorował na raka skóry, możesz otrzymać skierowanie do dermatologa. Po zebraniu wywiadu i obejrzeniu Twojej skóry zdecyduje on o konieczności dalszych wizyt. W takich przypadkach zwykle zalecana jest regularna kontrola znamion na całym ciele. 

Warto również raz na kilka lat skontrolować wzrok u okulisty – jeśli w ostatnim czasie gorzej widzisz lub nigdy nie miałeś kontroli okulistycznej, porozmawiaj o tym ze swoim lekarzem rodzinnym, który w razie potrzeby może skierować Cię do okulisty. Osoby ze zdiagnozowaną wadą wzroku powinny być objęte stałą opieką okulistyczną. W niektórych przypadkach lekarz może także uznać za wskazane wykonanie USG jamy brzusznej bądź RTG klatki piersiowej. Osoby palące mogą zostać skierowane na spirometrię.

Panie i panowie – kto i co powinien badać?

Kobiety nie powinny zapominać o samobadaniu piersi oraz o regularnych wizytach u ginekologa. Samodzielne badanie piersi powinno być wykonywane raz w miesiącu. Cytologia jest badaniem darmowym dla wszystkich kobiet pomiędzy 25 a 59 rokiem życia i powinna być wykonywana co 3 lata lub częściej, jeśli istnieją do tego wskazania. O badaniach profilaktycznych dla kobiet więcej możesz przeczytać tutaj. 

Mężczyźni powinni regularnie raz w miesiącu przeprowadzać samobadanie jąder i w razie pojawienia się niepokojących objawów, niezwłocznie zgłosić się do lekarza. Jeśli w rodzinie występował rak prostaty w młodym wieku, powiedz o tym swojemu lekarzowi. Wskazane może być wtedy wcześniejsze wdrożenie profilaktyki.

Co jeszcze można zrobić, aby być zdrowszym?

Aby ustrzec się od choroby, nie wystarczy wykonywać regularnie badań. Ważne jest prowadzenie zdrowego trybu życia. Pamiętaj więc, aby zdrowo się odżywiać, regularnie wykonywać aktywność fizyczną i stronić od używek. Odpowiedni tryb życia pomoże Ci długo cieszyć się dobrym zdrowiem. Jeśli jesteś osobą uzależnioną od tytoniu i chcesz wyjść z nałogu, porozmawiaj ze swoim lekarzem na temat sposobów na rzucenie palenia. Możesz też wziąć udział w Programie Profilaktyki Chorób Odtytoniowych. 

Kto powinien kontrolować się częściej?

Zwiększona częstotliwość kontroli dotyczy głównie osób, które mają już zdiagnozowaną chorobę lub są rodzinnie obciążone jakimś schorzeniem. Jeśli dotyczy Cię:

• nadciśnienie tętnicze,
• cukrzyca,
• podwyższony poziom cholesterolu,
• nadwaga lub otyłość,
• choroby układu krążenia,
• zespół policystycznych jajników,
• choroba nowotworowa,
• rodzinne występowanie miażdżycy w młodym wieku,
• rodzinne występowanie chorób układu krążenia,
• rodzinne występowanie chorób nowotworowych w młodym wieku,
• palenie tytoniu,

porozmawiaj ze swoim lekarzem o tym, na jakie badania szczególnie zwrócić uwagę i dlaczego. 

Pamiętaj!
Stan zdrowia każdego z nas jest inny. Zestaw i częstotliwość badań dobierana jest zawsze przez lekarza na podstawie Twojego stanu zdrowia.