12 stycznia 2023

Zdrowe i smaczne przekąski do filmu

Dietetyk kliniczny
Spokojny wieczór, koc, ulubiony film i… paczka chipsów. Sala kinowa, wygodne fotele i kubełek popcornu. Jedzenie, szczególnie to chrupiące i słone nieodłącznie kojarzy nam się z miłym odpoczynkiem, ulubionym serialem lub meczem. Pochłonięci losem ulubionego bohatera, nie zdajemy sobie sprawy, że właśnie kończymy cala paczkę chipsów i szukamy kolejnej wciągającej przekąski. Czy jest coś, co smacznie zastąpi niezdrowe przetworzone, słone smakołyki, ale jednocześnie pozostawi nam przyjemność jedzenia?
zdrowe przekaski

Spis treści:

 

Popcorn i chipsy - dlaczego to takie wciągające?

Ciekawy eksperyment został przeprowadzony właśnie na sali kinowej. Uczestnicy badania otrzymali rękawice kuchenne na rękę dominującą, tak aby nie mogli swobodnie sięgać po ulubiony smakołyk (popcorn) podczas seansu. Mogli jeść, ale musieli to zrobić druga ręką. Okazało się, ze jedynie tak mała zmiana spowodowała znacząco mniejsze spożycie ulubionych przysmaków. Dlaczego? Ponieważ badani musieli za każdym razem zastanowić się nad sięgnięciem po popcorn. Podczas oglądania filmu czy meczu nie odczuwamy, że zjedliśmy aż tyle. Te z pozoru niewielkie przekąski maja jednak dość sporą kaloryczność!
  • Dużą paczka czipsów paprykowych - około 750 kcal
  • Prażynki, opakowanie - około 600 kcal
  • Opakowanie prażonych orzeszków, solonych - 600 kcal
  • Krakersy, opakowanie - około 450 kcal
  • Orzeszki z smakowej skorupce - około 700 kcal
  • Popcorn gotowy, karmelowy - 400 kcal
  • Chipsy bananowe - 540 kcal

Co siedzi w paczce ciastek?

Przepis na wciągającą przekąskę to połączenie tłuszczu, cukru i soli. Nie trzeba być ekspertem, aby domyślać się, że to niezdrowe zestawienie. 
  • Tłuszcz - najczęściej jest to tłuszcz nasycony, często źródło kwasów tłuszczowych trans - jedne z najgroźniejszych dla naszego zdrowia składników żywności. Sprzyjają otłuszczeniu wątroby i otyłości. Unikajmy w składzie oleju palmowego i utwardzonego oleju roślinnego.
  • Cukier - glukoza, maltodekstryna, syrop glukozo-fruktozowy, sacharoza…cukier nie jedno ma imię! Warto pamiętać, że jest to częsty dodatek, który możemy znaleźć w paczkach z orzeszkami, kabanosami, krakersami i innymi z pozoru niesłodkimi przekąskami. Ochota na kolejną paczkę gwarantowana, a wraz z nią pakiet chorób metabolicznych. 
  • Sól - obowiązkowy dodatek nie tylko ze względu na smak, ale również jako świetny konserwant. Sól w połączeniu z cukrem umacnia odczucie słodyczy, dlatego tak często jest dodawana do ciastek, lodów i czekolad. Jej nadmiar powoduje zatrzymywanie wody w organizmie. Przyczynia się do powstania nadciśnienia tętniczego - również u dzieci!
Czy wiesz, że….
popularne w sklepach suszone banany (chipsy bananowe) to tak naprawdę owoce, które zostały usmażone w tłuszczu i obtoczone w porcji cukru? Ich nazwa jest nieco myląca i błędnie można uznać je za zdrową przekąskę. Obowiązkowo czytajmy etykiety !
 

Zdrowsze chipsy, krakersy i paluszki

Świetną alternatywa dla przetworzonych, gotowych przekąsek ze sklepu będą mieszanki orzechów i owoców suszonych - na przykład suszone śliwki, wiśnie, mango, jabłka. Pamiętajmy jednak, że ze względu na dość wysoką kaloryczność muszą podlegać kontroli spożycia.
 
Warto wspomnieć o popcornie który przygotowany bez dodatku tłuszczu i nadmiaru soli jest dobrą przekąską, którą można zrobić samodzielnie w domu. Aby nie rezygnować z aromatycznych i chrupiących przysmaków warto wypróbować także inne, zdrowsze propozycje na wieczorny film.
 

PRZEPISY

PAPRYKOWE KULKI CIECIORKI

Składniki :
  • Ciecierzyca, 1 puszka
  • Słodka papryka w proszku, 2 łyżeczki
  • Ostra papryka w proszku, 1/2  łyżeczki
  • Zioła prowansalskie, 2 łyżeczki
  • Przyprawa curry, 1 łyżeczka
  • Oliwa, 2 łyżki
Ciecierzycę z puszki dokładnie przelewamy na sitku aby pozbyć się nadmiaru soli. W misce łączymy kuleczki cieciorki z przyprawami i oliwą, dokładnie mieszamy aby wszystkie ziarenka dobrze obtoczyły się w przyprawie. Nagrzewamy piekarnik na 180 stopni. Na blaszce wyłożonej papierem do pieczenia wykładamy równomiernie obtoczone ziarenka. Pieczemy około 15-20 minut do chrupkości. Podajemy w rożkach z papieru. Można użyć innych ulubionych przypraw. 
 

LNIANO-SEZAMOWE CIASTECZKA 

Składniki :
  • Ziarenka nasion lnu, 100g
  • Ziarna sezamu, 100g
  • Cynamon, 1 łyżeczka 
  • Miód, 4 łyżki
Na patelnię wsypujemy ziarna sezamu i lnu, chwile podprażamy (uważamy aby nie przypalić), dodajemy cynamon oraz miód do połączenia w jednolita kleiła masę. W razie potrzeby dodajemy więcej miodu. Na desce przygotowujmy papier do pieczenia na którym formujemy z masy małe ciasteczka za pomocą łyżki, staramy się aby były dość cienkie.  Pozostawiamy do zastygnięcia i gotowe. 
 

CHRUPIĄCA MISKA ZDROWIA

Składniki :
  • Orzechy nerkowca, 40g
  • Migdały, 40g
  • Dynia pestki, 30g
  • Słonecznik nasiona, 30g
  • Śliwki suszone, 40g
  • Jabłko suszone, 40g
  • Ulubione przyprawy  (np. Zioła prowansalskie, mieszanka papryki w proszku, kurkuma, kmin rzymski)
Orzechy nerkowca, migały oraz nasiona dyni i słonecznika podprażamy na suchej patelni z dodatkiem ulubionych przypraw np. słodkiej i ostrej papryki oraz ziół prowansalskich, można również dodać niewielką ilość soli (np. potasowej). Przekładamy wszystkie nasiona do miseczki, czekamy aż ostygną. W tym czasie kroimy suszone śliwki i jabłka na nieco mniejsze kawałki i również dodajemy do orzechowej mieszanki. Można użyć innej mieszanki orzechów i owoców suszonych. Warto jednak pamiętać, aby owoce suszone nie były z dodatkiem syropu glukozowego ( to częsty dodatek np. do suszonej żurawiny).
 

WARZYWNE PALUSZKI Z PIKANTNYM HUMMUSEM

Składniki:
  • Marchew, 2 sztuki
  • Seler naciowy, 4 pałeczki
  • Kalarepa, 1 sztuka
  • Rzodkiew biała, 1 sztuka
  • Ciecierzyca, puszka
  • Pasta tahini, 2 łyżeczki
  • Sok z cytryny, 1 łyżka
  • Czosnek, 1 ząbek 
  • Oliwa, 2 łyżki
  • Sól, pieprz, kmin rzymski
  • Papryczki jalapeno marynowane, 2 łyżki
Marchew i rzodkiew białą dokładnie myjemy i obieramy jeśli tego wymagają. Razem z selerem naciowym i kalarepą kroimy je w zgrabne, długie słupki. Wkładamy do szklanek jak paluszki. W tym czasie przygotowujemy hummus : miksujemy w blenderze (przepłukaną pod wodą) cieciorkę, sok z cytryny, pastę sezamową, starty czosnek, oliwę oraz 2 łyżki wody. Blendujemy do uzyskania jednolitej konsystencji. W razie potrzeby dodajemy więcej wody i przyprawiamy do smaku (sól, pieprz, kmin rzymski). Osobno blendujemy lub drobno siekamy papryczki jalapeno i układamy na wierzch przygotowanego hummusu. Podajemy paluszki warzywne w szklankach, a w miseczce hummus z papryczkami jalapeno na wierzchu. 
 

CHIPSY Z CUKINII z SOSEM CZOSNKOWYM

Składniki:
  • Cukinia mała
  • Oliwa, 2 łyżki
  • Przyprawa gyros bez glutaminianu sodu
  • Jogurt naturalny, 2%, opakowanie
  • Czosnek, 2 ząbki
  • Majeranek, 1/2 łyżeczki
  • Ogórek kiszony, 1 sztuka
  • Sos sojowy, 1/3 łyżeczki
  • Pieprz, do smaku
Cukinię dokładnie myjemy, nie obieramy ze skórki. Kroimy na bardzo cienkie plasterki, możemy do tego celu użyć specjalnej krajalnicy. Delikatnie je odsączamy z nadmiaru wody. W misce wszystkie plasterki cukinii mieszamy z oliwą i przyprawą gyros. Nagrzewamy piekarnik na 120 stopniu. Rozkładamy plasterki cukinii na blaszce wyłożonej papierem tak aby nie zachodziły na siebie. Pieczemy około godzinę, po tym czasie odwracamy wszystkie plasterki cukinii na druga stronę i dalej pieczemy kolejna godzinę, aż będą chrupiące. Wyciągamy gotowe chipsy cukiniowe i studzimy na kratce. Podczas pieczenia cukinii, przygotowujmy sos czosnkowy: przeciśnięte ząbki czosnku łączymy z jogurtem naturalnym, sosem sojowym oraz bardzo drobno pokrojony ogórkiem, dodajemy również majeranek i pieprz do smaku. Zostawiamy w lodówce, aby wszystkie składniki dobrze się połączyły. Gotowe chipsy cukiniowe podajemy z sosem czosnkowym. 
 

AROMATYCZNE KRAKERSY BEZ MĄKI 

Składniki:
  • Słonecznik nasiona, 50g
  • Dynia pestki, 50g
  • Nasiona lnu, 50g
  • Nasiona chia, 50g
  • Sezam czarny, 50g
  • Sól
  • Pieprz
  • Oregano suszone, 1 i 1/2 łyżeczki
  • Rozmaryn suszony, 1 i 1/2 łyżeczki
  • Chilli w proszku, 1/2 łyżeczki
  • Oliwa, 1 łyżka 
  • Woda, 1/2 szklanki
Wszystkie ziarna wymieszać w misce z przyprawami i wodą - pozostawić na 20 minut do nasiąknięcia. Piekarnik nagrzać na 185 stopni, blaszkę do pieczenia wyłożyć papierem, który należy cienko posmarować olejem np. przy użyciu pędzelka. Masę z nasion wykładamy na blaszkę starając aby była jak najcieńsza. Pieczemy około 30 minut aby stała się chrupka, po tym czasie wyjmujemy z piekarnika i za pomocą noża staramy się pokroić na mniejsze kawałki. Studzimy na kratce.