Wcześniaki – na co zwrócić uwagę podczas opieki

Bezpośrednio po porodzie przedwczesnym, dziecko zostaje poddane pierwszym niezbędnym badaniom mającym na celu ocenę stanu wcześniaka. Po ocenie zespół neonatologiczy podejmuje działania, aby  ustabilizować stan dziecka i przewieźć go na oddział intensywnej opieki neonatologicznej lub na oddział neonatologiczny w przypadku wcześniaków urodzonych w późniejszych tygodniach ciąży i samodzielnie podejmujących podstawowe funkcje życiowe. Obecnie w większości szpitali rodzice mogą odwiedzać swoje maleństwo a czasem nawet pozostawać z nim przez cały okres leczenia. W tym czasie opieka rodziców jest stosunkowo ograniczona i zależna od stanu zdrowia wcześniaka. Należy jednak podkreślić, że bliskość rodzica i jego pierwszy dotyk mają ogromne znaczenie w opiece nad dzieckiem przedwcześnie urodzonym poprzez zapewnienie mu poczucia bezpieczeństwa. Stopniowo wraz z dojrzewaniem dziecka i stabilizowaniem się jego stanu zdrowia rodzice uczą cię podstawowych zasad pielęgnacji takich jak kangurowanie, karmienie, toaleta czy przewijanie.

 

Decyzja o wpisie wcześniaka ze szpitala jest podejmowana w momencie pewności, że dziecko jest przystosowane do samodzielnego kontrolowania podstawowych funkcji życiowych. O planowanej dacie wypisu przyszli rodzice informowani są z odpowiednim wyprzedzeniem, tak aby mieli czas przygotować się na ten moment. Personel medyczny już podczas całego leczenia stopniowo wdraża rodziców w pielęgnację nad wcześniakiem. W przypadku wcześniaków wymagających specjalistycznych umiejętności opieki, rodzice są wnikliwie instruowani, aby w domu czuć się pewnie przy wykonywanej pielęgnacji.  

 

W przypadku wcześniaków niewymagających specjalistycznej opieki pielęgnacja w domu praktycznie nie różni się od pielęgnacji sprawowanej nad noworodkiem urodzonym o czasie. Warto jednak pamiętać, że wcześniaki są bardziej wrażliwe i nieprzystosowane na zmiany temperatury otoczenia, dlatego należy uważnie pilnować, aby w mieszkaniu nie było przeciągów. Kąpiele powinny odbywać się w ciepłym pomieszczeniu  w wodzie o temp. 36-37°C. Do pielęgnacji zaleca się stosowanie środków zawierających emolienty, które bardzo dobrze natłuszczą i zabezpieczą wrażliwą skórę wcześniaka. Ręczniki oraz ubranka dla dziecka powinny być wykonane z naturalnych materiałów, co zmniejszy ryzyko wystąpienia alergii skórnej. 

 

Wcześniaki są bardziej wrażliwe na infekcje, szczególnie na zakażenie RSV, które może nieść za sobą poważne powikłania oddechowe. Dlatego ważne jest początkowe ograniczanie odwiedzin dziecka. Kiedy jeden z domowników odczuwa początki infekcji, powinien on w miarę możliwości odizolować się od malucha na czas występowania objawów lub w jego obecności używać maseczki i pamiętać o dokładnym myciu rąk. 

 

Wyjście na spacer z wcześniakiem jest uzależniony od stanu zdrowia dziecka oraz warunków pogodowych. Przed pierwszym spacerem zaleca się, aby stopniowo przygotowywać dziecko do warunków panujących na zewnątrz poprzez tzw. werandowanie. Werandowanie polega na ubieraniu dziecka stosownie do warunków pogodowych i umieszczaniu go przy otwartym oknie lub na balkonie przez okres kilku minut. Kilka takich sesji pozwoli uniknąć maluchowi szoku, jakim mogłoby być kontakt z warunkami zewnętrznymi niejednokrotnie po wielomiesięcznym pobycie w szpitalu.

 

Aby pierwszy spacer był bezpieczny dla wcześniaka, należy przestrzegać poniższych zasad:

Wcześniactwo, szczególnie to skrajne, niestety niejednokrotnie prowadzi do powikłań oraz zaburzeń rozwojowych u dziecka. Po wypisie ze szpitala wcześniaki wymagają częstszych konsultacji specjalistycznych, rehabilitacji lub terapii zajęciowej Z tego względu bardzo ważne jest aby rodzice znali potrzeby medyczne i pielęgnacyjne malucha  oraz mogli zapewnić mu odpowiednią dalszą opiekę specjalistyczną.