06 marca 2024

Pasty do zębów – rodzaje, skład, wybór dla dzieci

Higienistka stomatologiczna
4 min.
Wybór idealnej pasty, dobranej odpowiednio pod nasze potrzeby i oczekiwania, nie jest łatwy. Obecnie producenci bardzo mocno rozwinęli się w tworzeniu coraz to nowszych, lepszych past do zębów. Nic dziwnego, że gdy przychodzi czas na zakup nowej pasty do zębów, nie jesteśmy w stanie zdecydować, która byłaby dla nas najlepsza.
Jak wybrać odpowiednią dla siebie pastę do zębów?

Spis treści:

  1. Jak wybrać odpowiednią dla siebie pastę do zębów?
  2. Pasty do zębów – rodzaje
  3. Fluor w pastach do zębów – dlaczego jest ważny?
  4. Skład past do zębów – na co zwrócić uwagę?
  5. Pasty do wybielania zębów – jak bezpiecznie ich używać?
  6. Pasty do zębów dla dzieci – wskazówki wyboru

 

Jak wybrać odpowiednią dla siebie pastę do zębów?

Przy wyborze past na pewno należy kierować się zaleceniami naszego stomatologa lub higienistki stomatologicznej. Poprzez swoje doświadczenie i profesjonalizm mogą doradzić, jaką pastę wybrać, biorąc pod uwagę stan naszego szkliwa oraz ewentualny problem, z którym musimy się mierzyć. Jednak mimo zaleceń profesjonalistów, dobrze jest samemu być świadomym i przy zakupie pasty umieć rozróżnić, która pasta jest dla nas dobra, a która może nam zaszkodzić.

Wszelkiego rodzaju pasty do zębów są idealnym dopełnieniem mechanicznego oczyszczania zębów (np. poprzez nitkowanie zębów). Ich stosowanie pozwala nam poprawić efekt szczotkowania zębów, głównie przez składniki zawarte w wybranym przez nas preparacie. Korzyści, które płyną ze stosowania past do zębów, jest wiele. Najważniejsze jest jednak ich działanie bakteriobójcze lub bakteriostatycznie, co wspomaga usuwanie płytki nazębnej, a w związku z tym zapobiega powstawaniu próchnicy. Pasty do zębów minimalizują też powstawanie kamienia nazębnego. Działają również łagodząco na występujące stany zapalne w obrębie przyzębia, bądź na nadwrażliwość zębów. Pasty mogą działać także rozjaśniająco.

 

Pasty do zębów – rodzaje

Istnieje bardzo dużo rodzajów past. Do najpopularniejszych, z którymi możemy spotkać się w drogerii, są:

  • pasty na nadwrażliwość,
  • pasty remineralizujące,
  • pasty odbudowujące,
  • pasty wybielające,
  • pasty przeciwpróchnicowe.

Istnieją również pasty skierowane konkretnie na daną przypadłość, takie jak:

  • pasty dla krwawiących zębów,
  • pasty dla dzieci,
  • pasty dla osób palących,
  • pasty po wybielaniu,
  • pasty dla osób z paradontozą.

 

Fluor w pastach do zębów – dlaczego jest ważny?

Głównym składnikiem, którym powinniśmy się kierować przy wyborze past do zębów, jest fluor i jego różne związki. Działa on korzystnie na nasze szkliwo, ponieważ przeciwdziała powstawaniu próchnicy. Hamuje również nadwrażliwość zębów oraz odpowiada za remineralizację szkliwa.

W pastach do zębów fluor występuje w różnych stężeniach. Aktualnie na rynku Unii Europejskiej dopuszczone do sprzedaży są pasty ze stężeniem 1500 ppm. Jest to stężenie optymalne, aby zachować wszystkie korzyści płynące z tego składnika. Większe stężenia dostępne są w aptekach i są kierowane do osób zmagających się z konkretnymi dolegliwościami. Pasty ze zwiększoną ilością fluory sprawdzą się u pacjentów:

  • powyżej 16. roku życia, którzy wymagają intensywnej profilaktyki fluorkowej;
  • leczących się ortodontycznie aparatem stałym,
  • z dużym ryzykiem powstawania próchnicy,
  • z dużymi odsłonięciami zębiny,
  • z kserostomią.

Pasty ze zwiększoną ilością fluoru powinny być stosowane okresowo, zgodnie z zaleceniami lekarza. Należy zwrócić uwagę, że wypłukanie jamy ustnej tuż po wyszczotkowaniu zębów zmniejsza korzystne działanie fluoru na szkliwo. Właśnie dlatego niektórzy specjaliści, zamiast płukania jamy ustnej po umyciu zębów, zalecają jedynie wypluwanie nadmiaru pasty, co pozwala na dłuższe działanie fluoru na zębach.

 

Skład past do zębów – na co zwrócić uwagę?

Gdy zagłębimy się w skład pasty do zębów, możemy ujrzeć składniki ścierne, które stanowią 25-50% zawartości. Pełnią one funkcję mechaniczną, prowadząc do usuwania płytki bakteryjnej oraz niewielkich przebarwień pochodzenia zewnętrznego, takich jak osad z przyjmowanych pokarmów czy napoi.

To, czy pasta jest bardziej lub mniej ścierna, określa nam współczynnik RDA (Radioactive Dentine Abrasion). Wraz ze wzrostem współczynnika RDA wzrasta poziom ścieralności pasty. Jego zawartość ma ogromne znaczenie, ponieważ w przypadku częstego stosowania past z wysokim współczynnikiem RDA, może on działać destrukcyjnie na szkliwo i zębinę. W konsekwencji może powodować obnażanie się szyjek zębowych, co w późniejszych etapach prowadzi do nadwrażliwości i osłabienia zębów. Dodatkowo, gdy nieświadomy pacjent do takich past stosuje twardą szczoteczkę i nieodpowiednią metodę szczotkowania, może spowodować ubytki klinowe zębów, które również charakteryzują się odsłonięciem zębiny i dużą nadwrażliwością.

Optymalna zawartość RDA w pastach do codziennego stosowania mieści się w granicach 30-70, natomiast osoby z nadwrażliwością powinny wybierać pasty o RDA nieprzekraczającym 40. Wyjątkiem mogą być pasty kierowane do osób palących, którzy zmagają się dużymi i ciemnymi osadami – w takim przypadku RDA może przekraczać nawet 100.

 

Pasty do wybielania zębów – jak bezpiecznie ich używać?

Pasty wybielające kierowane są głównie do grupy pacjentów, którzy zmagają się z przebarwieniami pochodzenia zewnętrznego. Osadom nazębnym w dużym stopniu sprzyja palenie tytoniu, picie dużej ilości czarnej kawy, herbaty oraz czerwonego wina. Pasty wybielające przynoszą efekt rozjaśnienia głównie dzięki swoim właściwością abrazyjnym. W tym przypadku również duże znaczenie ma ilość zawartego w paście współczynnika RDA.

Past z tej grupy nie zaleca się dla osób z nadwrażliwością, ponieważ mogą one jedynie nasilić dolegliwości. Należy pamiętać, że służą one w dużej mierze rozjaśnieniu zębów i usunięciu osadów. Wybielanie szkliwa jest możliwe jedynie w gabinecie stomatologicznym. Musi być też wykonane przez lekarza stomatologa lub higienistkę stomatologiczną po odpowiednim wywiadzie i zakwalifikowaniu pacjenta do zabiegu wybielania.

 

Pasty do zębów dla dzieci – wskazówki wyboru

W przypadku najmłodszych pacjentów, czyli takich w grupie wiekowej do 8. roku życia, zaleca się czyszczenie ząbków przez rodziców. W ten sposób rodzic ma kontrolę nad higieną jamy ustnej dziecka, co prowadzi do zmniejszenia się ryzyka powstawania próchnicy. Do 6. roku życia lepiej wybierać pasty z zawartością 1000 ppm fluoru, jednak w niewielkich ilościach, jak np. ziarnko groszku. Natomiast od 6. roku życia zawartość fluoru może być większa i sięgać nawet 1450 ppm.

Źródła

  1. D. Olczak-Kowalczyk, U. Kaczmarek, Stanowisko polskich ekspertów dotyczące indywidualnej profilaktyki fluorkowej u dzieci i młodzieży, Polskie Towarzystwo Stomatologii Dziecięcej, Warszawa 2015.
  2. M. Kasiak, Pasty do zębów – skład i działanie, Zakład Implantoprotetyki i Zaburzeń Czynnościowych Układu Stomatognatycznego, Katedra Protetyki Stomatologicznej, Akademia Medyczna, Wrocław.