06 czerwca 2025

Szczepienia ochronne w podróży – obowiązkowe, zalecane

PZU Zdrowie
5 min.
Planując podróż na różne kontynenty, warto pamiętać, że każde miejsce wiąże się z innym ryzykiem zdrowotnym. Szczepienia ochronne są jednym z najskuteczniejszych sposobów zapobiegania chorobom zakaźnym, które mogą występować w danym regionie.
Zalecenia przy szczepieniach ochronnych

Spis treści

  1. Afryka
  2. Ameryka Południowa
  3. Ameryka Północna i Środkowa
  4. Australia
  5. Azja
  6. Europa

Afryka

W przypadku wyjazdu do Afryki szczepienia są obowiązkowe lub zalecane w zależności od regionu, do którego się wybieramy. Szczepienia powinny być wykonane w odpowiednim czasie przed podróżą. Warto jednak zgłosić u lekarza chęć do ich wykonania z wyprzedzeniem, ponieważ niektóre z nich powinny być wykonywane nawet 6-8 tygodni przed planowanym wyjazdem.  W zależności od regionu, do którego podróżujemy, warto wykonać poniższe szczepienia:
  • Żółta gorączka – to wirusowa choroba przenoszona przez komary, występująca w części Afryki. Wjazd do wielu krajów tego regionu wymaga obowiązkowego szczepienia, potwierdzonego tzw. „żółtą książeczką”. Jedna dawka zapewnia ochronę na całe życie.
  • WZW typu A i B – WZW A przenosi się przez skażoną żywność i wodę, a WZW B – przez kontakt z krwią i innymi płynami ustrojowymi. Przed podróżą, zwłaszcza do krajów o niskim standardzie sanitarnym, zaleca się szczepienie przeciw obu typom. 
  • Dur brzuszny – choroba przenoszona przez skażoną wodę i żywność. Szczepienie zalecane jest przed podróżą w rejony o ograniczonym dostępie do czystej wody i odpowiednich warunków sanitarnych. 
  • Tężec, błonica, krztusiec – zaleca się odświeżenie szczepienia co 10 lat, szczególnie przed podróżą do mniej rozwiniętych regionów w Afryce. 
  • Meningokokowe zapalenie opon mózgowych – w tzw. „pasie zapalenia opon mózgowych” w Afryce (od Senegalu po Etiopię) ryzyko zakażenia jest podwyższone. Szczepienie zalecane jest osobom podróżującym do tych regionów. 
  • Wścieklizna – przenoszona przez kontakt ze śliną zarażonych zwierząt (np. przez ukąszenie). Szczepienie zalecane przy dłuższych pobytach i ryzyku kontaktu z dzikimi zwierzętami.
  • Cholera – bakteryjna choroba przenoszona przez skażoną wodę i żywność. Powoduje silną biegunkę i odwodnienie. Szczepienie zalecane w regionach o niskim standardzie sanitarnym.
  • Polio – groźna choroba wirusowa mogąca prowadzić do paraliżu. W niektórych częściach Afryki nadal występuje. Zaleca się dawkę przypominającą, jeśli ostatnie szczepienie było ponad 10 lat temu.
 

Ameryka Południowa 

Przed podróżą do Ameryki Południowej zaleca się konsultację z lekarzem lub specjalistą medycyny podróży. Szczepienia mogą być obowiązkowe lub rekomendowane w zależności od kraju oraz specyfiki regionu, w którym się znajdziesz.
  • Żółta gorączka – W niektórych krajach Ameryki Południowej szczepienie jest obowiązkowe, zwłaszcza przy podróży do regionów tropikalnych (np. Amazonii). Wymagane może być okazanie tzw. „żółtej książeczki”.
  • WZW typu A i B – przenoszone drogą pokarmową – przez skażoną wodę lub żywność. 
  • Dur brzuszny – choroba pokarmowa występująca w rejonach o niskim poziomie higieny. Szczepienie zalecane przed wyjazdem do słabiej rozwiniętych obszarów.
  • Wścieklizna – choć rzadka, może występować w Ameryce Południowej. Szczepienie warto rozważyć przy dłuższym pobycie w naturze.
  • Błonica, tężec, krztusiec – zaleca się dawkę przypominającą co 10 lat, szczególnie przed podróżą.
  • Cholera – przenoszona przez skażoną wodę i żywność. Szczepienie zalecane w rejonach z ograniczonym dostępem do czystej wody.
 

Ameryka Północna i Środkowa 

Szczepienia podróżnych do krajów Ameryki Północnej i Środkowej nie są obowiązkowe, jedynie zalecane. Wyjątkiem jest sytuacja, w której podróżni wracają z regionu endemicznego dla żółtej gorączki (np. niektórych krajów Afryki, czy Ameryki Południowej) – wtedy wymagane jest okazanie stosownego potwierdzenia szczepienia.
  • Błonica, tężec, krztusiec – zaleca się dawkę przypominającą co 10 lat, szczególnie przed podróżą.
  • WZW typu A i B – Te choroby mogą być przenoszone przez spożycie skażonej żywności lub wody. Szczepienie jest szczególnie zalecane w rejonach o niższym standardzie sanitarnym.
  • Dur brzuszny – choroba pokarmowa występująca w rejonach o niskim poziomie higieny. Warto się zaszczepić przed wyjazdem do słabiej rozwiniętych obszarów.
  • Wścieklizna – osoby planujące dłuższy pobyt na terenach wiejskich lub w dzikiej przyrodzie powinny rozważyć szczepienie.
  • Cholera – zakażenie może nastąpić przez spożycie zanieczyszczonej wody lub jedzenia. Szczepienie jest rekomendowane w regionach, gdzie dostęp do czystej wody jest ograniczony.
 

Australia

To kraj o wysokim standardzie opieki zdrowotnej i niskim ryzyku chorób zakaźnych. Warto jednak upewnić się, że masz aktualne szczepienia – szczególnie przed podróżą do odległych regionów lub planując aktywności na łonie natury.
Szczepienia nie są obowiązkowe, chyba że przybywałeś wcześniej w kraju, w którym występuje żółta gorączka (np. niektóre państwa Afryki lub Ameryki Południowej) – wówczas wymagane jest potwierdzenie szczepienia przeciwko tej chorobie.
  • Błonica, Tężec, Krztusiec – warto upewnić się, że szczepienie jest aktualne – szczególnie przed aktywnościami na świeżym powietrzu, jak trekking czy kemping.
  • WZW A – choć Australia to kraj rozwinięty, szczepienie warto rozważyć przy podróżach do odległych rejonów lub próbowaniu lokalnych potraw w mniej kontrolowanych warunkach.
  • WZW B – zalecane przy dłuższym pobycie lub możliwym kontakcie z lokalną ochroną zdrowia.
  • Denga – wirus przenoszony przez komary aktywne w dzień. W północnej Australii warto stosować repelenty i rozważyć szczepienie po konsultacji z lekarzem.
  • Japońskie zapalenie mózgu – występuje głównie w północnej Australii. Ryzyko niskie, ale szczepienie może być zalecane przy dłuższym pobycie w tropikach.
 

Azja

Przed wyjazdem warto skonsultować się z lekarzem medycyny podróży. Zalecenia zależą od regionu i charakteru podróży. Najczęściej rekomendowanymi szczepieniami są:
  • WZW A i B – powszechne w wielu krajach Azji; szczepienie to skuteczna ochrona.
  • Dur brzuszny – przenoszony przez skażoną wodę i żywność.
  • Błonica, tężec, krztusiec (DTP) – warto sprawdzić, czy nie potrzebna jest dawka przypominająca.
  • Meningokoki – zalecane np. przy podróży do Nepalu; choroba przenoszona drogą kropelkową.
  • Japońskie zapalenie mózgu – szczepienie warto rozważyć przy dłuższym pobycie na terenach wiejskich.
  • Wścieklizna – wskazane przy ryzyku kontaktu ze zwierzętami (np. trekking, biwakowanie).
  • Cholera – występuje w rejonach o niskim poziomie higieny; zakażenie przez skażoną wodę i żywność.
  • Polio – możliwe zakażenie drogą pokarmową i kropelkową; warto sprawdzić status szczepienia.
  • Denga – wirus przenoszony przez komary; szczepienie nie jest obowiązkowe, ale warto chronić się przed ukąszeniami.
 

Europa

Choć Europa to kontynent o wysokim standardzie opieki zdrowotnej, warto pamiętać o szczepieniach, szczególnie przy podróżach do regionów o odmiennych warunkach klimatycznych i środowiskowych:
  • WZW A, B – zalecane przy podróżach do regionów o niższym standardzie sanitarnym.
  • Kleszczowe zapalenie mózgu – szczególnie w Europie Środkowej i Wschodniej, przy aktywnościach na łonie natury.
  • Błonica, tężec, krztusiec (DTP) – zalecana dawka przypominająca co 10 lat.
  • Wścieklizna – przy planowanych aktywnościach z ryzykiem kontaktu ze zwierzętami (np. trekking, rower, biwakowanie).
 
Zadbaj o zdrową i bezpieczną podróż dla siebie i swoich bliskich. Skorzystaj ze szczepień podróżnych, aby bez obaw cieszyć się wymarzonym wyjazdem. Ofertę szczepień PZU Zdrowie znajdziesz w naszym e-sklepie: https://zdrowie.pzu.pl/sklep/szczepienia/medycyny-podrozy
 
Zamknij