Zwichnięcie stawu a skręcenie stawu: jakie są różnice?

Skręcenie zazwyczaj jest łagodniejszym urazem od zwichnięcia. Występuje, gdy wskutek urazu staw gwałtownie znajdzie się poza zakresem ruchu. Wówczas więzadła (struktury łącznotkankowe pasywnie stabilizujące kości w stawie) są nadmiernie rozciągnięte i mogą ulec uszkodzeniu – naderwane w różnym stopniu lub nawet całkowitemu zerwaniu. Skręcenia są częste w stawach takich jak: staw skokowy, kolano i nadgarstek. Względnie często zdarzają się również skręcenia drobnych stawów ręki.

 

Leczenie skręcenia często polega na metodzie RICE (Rest, Ice, Compression, Elevation). W cięższych przypadkach może być konieczne unieruchomienie stawu, a nawet zabieg chirurgiczny, jeśli więzadła są całkowicie zerwane. Niemniej leczenie operacyjne konieczne jest względnie rzadko. Po okresie unieruchomienia niezbędna jest odpowiednia rehabilitacja, która pomaga w odbudowie siły i stabilności stawu.

 

Zwichnięcie stawu to poważny uraz, w którym jedna z kości zostaje wypchnięta ze swojego naturalnego położenia w stawie. Najczęściej spotykanymi zwichnięciami są zwichnięcia barku, palców i łokci. Bardzo groźne w skutkach mogą być rzadkie zwichnięcia stawów kolanowych i biodrowych. Zwichnięcie zazwyczaj jest wynikiem silnego uderzenia lub upadku, które powoduje przemieszczenie danej kości z jej prawidłowego położenia w stawie i zablokowanie w tym położeniu do czasu odpowiedniego nastawienia.

Objawy zwichnięcia stawu to:

Leczenie zwichnięcia  zawsze wymaga pilnego nastawienia kości (repozycja zwichnięcia). Jeśli podejrzewasz u siebie lub u bliskiej osoby zwichnięcie, niezwłocznie zgłoś się na SOR i poinformuj o objawach. W razie opóźnionego w czasie nastawienia zwichnięcia może dojść do porażeń nerwów w kończynie lub do uszkodzeń ważnych naczyń krwionośnych. Nastawienie zwichnięcia jest procedurą medyczną polegającą na przywróceniu kości do prawidłowego położenia w stawie. Natomiast w razie niepowodzenia nastawienia zwichnięcia z użyciem ręcznych manipulacji, konieczne jest pilne leczenie operacyjne i chirurgiczne nastawienie kości. Po redukcji staw może być unieruchomiony za pomocą gipsu, szyny, temblaka lub ortezy, aby umożliwić gojenie tkanek miękkich stabilizujących staw. Rehabilitacja i ćwiczenia są kluczowe, aby przywrócić pełną funkcjonalność stawu i zapobiec ponownemu urazowi.

 

	Zwichnięcie stawu	Skręcenie stawu
Mechanizm urazu	kość zostaje gwałtownie „wypchnięta” ze stawu i pozostaje w tym ustawieniu do czasu wykonania repozycji	więzadła są naciągnięte, naderwane lub zerwane wskutek skrajnego zgięcia/przeprostu w stawie, ale kości tworzące staw natychmiast samoistnie „wracają” do prawidłowego położenia
Objawy	silny ból, widoczna deformacja kończyny, zniesienie ruchu w stawie	ból, obrzęk, zasinienie, ograniczona ruchomość
Leczenie	repozycja (nastawienie kości), w razie braku możliwości nastawienia – pilne leczenie operacyjne, unieruchomienie, rehabilitacja	metoda RICE,  unieruchomienie, rehabilitacja,  rzadko operacja

 

 

Różnice w leczeniu wynikają z natury urazu. W przypadku zwichnięcia, absolutnym priorytetem jest szybkie przywrócenie kości do właściwego położenia, aby uniknąć dalszych uszkodzeń naczyń krwionośnych, nerwów i tkanek miękkich. W przypadku skręcenia, celem jest redukcja bólu i obrzęku oraz – długofalowo – przywrócenie stabilności stawu poprzez wzmocnienie więzadeł.

 

Zarówno zwichnięcia, jak i skręcenia stawów wymagają odpowiedniej diagnozy i leczenia. Choć objawy mogą być podobne, te dwa rodzaje urazów mają fundamentalne różnice, jak również różne ryzyko trwałej dysfunkcji kończyny. Pamiętaj, aby zawsze niezwłocznie skonsultować się z lekarzem w przypadku podejrzenia zwichnięcia lub skręcenia, aby uzyskać właściwą pomoc i uniknąć długotrwałych konsekwencji dla swojej sprawności ruchowej