19 czerwca 2024

Nieświeży oddech – przyczyny, leczenie, jak zapobiegać

Higienistka stomatologiczna
Zdrowe, piękne zęby to wizytówka każdego człowieka. Gdy mamy piękny uśmiech, jesteśmy dużo pewniejsi siebie i otwarci. Jednak wygląd naszych zębów to nie wszystko. Wiele osób zwraca uwagę na świeżość swojego oddechu. Z pewnością nieprzyjemne zapachy z ust odbierają nam pewność siebie. Z takim dyskomfortem zmaga się bardzo dużo osób, bo nawet 25-50% populacji ludzi na całym świecie.
Dwójka osób myjących zęby przed lustrem

Spis treści

1. Halitoza, czyli nieświeży oddech

2. Nieświeży oddech w ciągu dnia

3. Nieprawidłowa higiena jamy ustnej

4. Nieświeży oddech – czyszczenie języka

5.  Kiedy udać się do stomatologa?

6. Niestomatologiczne przyczyny nieświeżego oddechu

7. Jak zapobiec nieświeżemu oddechowi?

 

Halitoza, czyli nieświeży oddech

Halitoza jest to dolegliwość objawiająca się nieprzyjemnym zapachem, wydobywającym się z jamy ustnej. Występowanie jest niezależne od wieku, płci, czy miejsca zamieszkania.  Nieświeży oddech jest trzecim najczęstszym powodem, z którym zgłaszają się pacjenci do stomatologów. Występuje on zaraz po próchnicy, bólu i nadwrażliwości. Przez coraz częstsze występowanie problemów, naukowcy nie kwalifikują tego problemu wyłącznie pod względem medycznym, ale także jako problem psychospołeczny. 

Częste i intensywne występowanie halitozy wpływa na naszą samoocenę i pewność siebie. Zwłaszcza u osób, które na co dzień mają kontakt z dużą liczbą osób oraz pracują w bliskich odległościach od innych pracowników. 

Nieświeży oddech w ciągu dnia

Dolegliwości nieprzyjemnego oddechu mogą występować okresowo lub stale. Z nieświeżym oddechem najczęściej zmagamy się rano, po przebudzeniu. Jednak w tym przypadku jest to normalne, ponieważ brak świeżego oddechu po całej nocy jest spowodowany działalnością bakterii w jamie ustnej. W nocy podczas snu wydzielanie śliny znacznie się obniża, co uniemożliwia nam automatyczne oczyszczanie jamy ustnej. Problem pojawia się wtedy, gdy poranna higiena jamy ustnej nie pomaga i brzydki zapach z ust utrzymuje się przez resztę dnia. W takim przypadku należy zacząć od podstawowym czynników, które mogą powodować brak świeżego oddechu. 

Nieprawidłowa higiena jamy ustnej

Pierwszym i najważniejszym aspektem jest nasza domowa higiena jamy ustnej, czyli to jak dbamy o stan naszych zębów na co dzień. Jeśli niedostatecznie wyszczotkujemy nasze zęby i nie poświęcimy wystarczającej ilość czasu na czyszczenie, możemy niedokładnie je umyć. Przez co resztki pokarmowe, które gromadzą się m.in. w przestrzeniach między zębowych, mogą powodować nieprzyjemny zapach. Dlatego tak ważne jest dokładne szczotkowanie, dwa razy dziennie przez min. 2 minuty. Do czyszczenia powierzchni stycznych zalecana jest nitka lub szczoteczki między zębowe. Dodatkowo możemy wprowadzić czyszczenie przestrzeni irygatorem, czyli specjalnym urządzeniem, które pod ciśnieniem oczyszcza nam powierzchnie z resztek pokarmów.

Nieświeży oddech – czyszczenie języka

Wielu z nas w codziennej higienie domowej zapomina o czyszczeniu języka. Jest to miejsce, gdzie bardzo łatwo mogą osiadać bakterie i tworzyć nalot powodujący nieświeży oddech. Aktualnie w aptekach lub drogeriach znajdziemy specjalne urządzenia do czyszczenia języka.  Gdy zadbamy również o stan naszego języka, z pewnością pomoże nam to poprawić nasz oddech. Czysty język powinien być różowy, bez nalotu, który może powodować nieprzyjemne zapachy.

Kiedy udać się do stomatologa?

Gdy już wystarczająco dobrze zadbamy o naszą jamę ustną w domu, a dolegliwości dalej będą się pojawiać, warto udać się do stomatologa, aby ocenił stan naszych zębów. Być może nieświeży oddech jest spowodowany obecnym kamieniem nazębnym, który jest zmineralizowaną płytką nazębną. Kamień może występować nad lub pod dziąsłem. Możemy nawet go nie zauważyć, a jest w stanie powodować nieprzyjemny oddech. Właśnie dlatego z halitozą często też zmagają się osoby z problemami z przyzębiem, czyli paradontozą. Występujące duże kieszonki dziąsłowe są doskonałym miejscem, w którym mogą gromadzić się bakterie, negatywnie wpływające na nasze dziąsła.

Lekarz stomatolog na wizycie kontrolnej może również ocenić, czy nie są obecne żadne ubytki próchnicowe, w których mogą gromadzić się drobnoustroje. W wielu przypadkach z nieprzyjemnych oddechem zmagają się osoby z uzupełnieniami protetycznymi, takimi jak mosty i protezy, pod którymi najczęściej osiadają resztki pokarmowe. Istotnym jest stosowanie się do zaleceń, które przekazuje lekarz na temat higieny uzupełnień. 

Dodatkową grupą pacjentów, którzy są narażeni na brak świeżego oddechu, są osoby noszące aparaty ortodontyczne. W takim przypadku higiena pacjenta musi być szczególnie dokładna, ponieważ ilość zakamarków, w których może zalegać jedzenie, jest bardzo duża. Tacy pacjenci powinni zdecydowanie bardziej zwracać uwagę na dbanie o higienę jamy ustnej oraz na częstsze kontrole u stomatologów. 

Niestomatologiczne przyczyny nieświeżego oddechu

Pozostała grupa pacjentów zmagająca się z nieprzyjemnym oddechem to osoby palące, spożywające alkohol lub duże ilości produktów powodujących nieświeży zapach z ust m.in. cebula, czosnek czy produkty pikantne. Dieta ma ogromny wpływ na cały nasz organizm – również na nasz oddech. Dlatego ważne jest, aby zwracać uwagę, czy nie warto ograniczyć spożycia niektórych produktów, które sprawiają, że może być on nieświeży. 

Pozostałe czynniki, które powodują halitozę mogą być zupełnie niezwiązane z higieną oraz jamą ustną. Są to m.in. problemy żołądkowe, takie jak refluks, czyli nadmierna produkcja kwasów w przewodzie pokarmowym. W tym przypadku warto udać się do gastrologa, który wskaże konkretne działania. Możemy także pomóc sobie poprzez stosowanie diety lekkostrawnej. 

Problemy z nerkami również mogą stanowić przyczynę nieświeżego oddechu. W takim przypadku zalecana jest wizyta u nefrologa, który może pomóc w diagnozie i rozwiązaniu problemu. 

Przyczyny mogą również tkwić w infekcjach gardła, np. migdałków, które mają bliski kontakt z wprowadzanym do organizmu pokarmem. Resztki pokarmowe mogą gromadzić się w kryptach migdałkowych, które po częstych infekcjach mają małą możliwość samooczyszczenia się. W ten sposób gromadzą się tam drobnoustroje powodujące nieświeży oddech. W tym przypadku zalecana jest wizyta u laryngologa. 

Jak zapobiec nieświeżemu oddechowi?

Aby zapobiec lub zminimalizować objawy halitozy dobrym wyjściem będzie zwrócenie uwagi na dbałość o naszą higienę jamy ustnej. Najlepiej jest szczotkować zęby po każdym posiłku. W ten sposób unikniemy zalegania resztek pokarmowych w przestrzeniach między zębowych. Jeżeli tak częste szczotkowanie nie jest możliwe, możemy wprowadzić nawyk płukania jamy ustnej wodą lub picia wody po każdym posiłku. W ten sposób w dużym stopniu wypłuczemy pozostałości po posiłkach i nie zgromadzą się one na powierzchniach naszych zębów. 

Dobrym rozwiązaniem jest również płukanie jamy ustnej płynami do płukania. Tak, jak woda pomagają nam oczyścić jamę ustną, ale dodatkowo po ich użyciu pozostawiają świeży oddech. 

Stosowanie gum do życia pomaga nam zwiększyć produkcje śliny, przez co zwiększone jest automatyczne oczyszczanie jamy ustnej. Te o miętowym smaku dodatkowo pozostawiają świeży oddech. Należy jednak pamiętać o negatywnych skutkach zbyt częstego stosowania gum do życia, jak na przykład ścieranie wypełnień, czy nadwyrężanie naszego stawu. 

Źródła

  1. B. Lewandowski, W. Niedziela „Przykry zapach z ust (halitosis) – problem nie tylko stomatologiczny”, Przegląd Medyczny Uniwersytetu Rzeszowskiego i Narodowego Instytutu Leków w Warszawie, Rzeszów 2013
  2. D. Tretiakow, A. Skowronek „Halitoza jako problem interdyscyplinarny”, Katedra i Klinika Otolaryngologii, Gdański Uniwersytet Medyczny; Kierownik: prof. dr hab. med. Jerzy Kuczkowski
  3. Ł. Sroczyk, B. Kawala, „Halitoza – przegląd piśmiennictwa”, Katedra i Zakład ortopedii Szczękowej i ortodoncji Akademii Medycznej we Wrocławiu