Gastroenterolog - czym się zajmuje i jakie choroby leczy?
Lekarze tej specjalności zajmują się diagnozą i terapią wszystkich nieprawidłowości występujących w obrębie układu pokarmowego: stanów zapalnych i infekcji, zmian nowotworowych oraz chorób autoimmunologicznych i czynnościowych. Do powstawania chorób układu pokarmowego przyczynia się nieprawidłowy styl życia – przede wszystkim nieprawidłowe odżywianie, ale również czynniki genetyczne czy hormonalne. Istnieje kilka głównych objawów, które mogą sugerować trudność z układem trawiennym. Podstawowym są silne lub przewlekłe bóle brzucha. Również zaparcia i wymioty albo nagły spadek wagi mogą być powodem do niepokoju.
Spis treści:
Jakimi chorobami zajmuje się gastroenterolog?
- Choroby przełyku, np. choroba refluksowa przełyku, nowotwory przełyku, żylaki przełyku czy zwężenia przełyku o różnej etiologii.
- Choroby żołądka, np. choroba wrzodowa żołądka, zapalenie błony śluzowej żołądka, żylaki dna żołądka, żołądek arbuzowaty, zapalenie błony śluzowej żołądka- w tym zanikowe zapalenie, nowotwory żołądka.
- Choroby dwunastnicy, np. choroba wrzodowa i przewlekłe zapalenie błony śluzowej dwunastnicy, choroba trzewna - celiakia, nowotwory dwunastnicy.
- Choroby jelita cienkiego, np. zapalenia jelit, choroba trzewna - celiakia, choroba Leśniowskiego- Crohn’a, nowotwory jelita cienkiego.
- Choroby jelita grubego, np. zapalenia jelit, choroba Leśniowskiego- Crohn’a, nowotwory jelita grubego, choroba uchyłkowa, zespół jelita drażliwego.
- Choroby wątroby i dróg żółciowych, np żółtaczka mechaniczna (kamica przewodów żółciowych), wodobrzusze, marskość wątroby, nowotwory wątroby i dróg żółciowych.
- Choroby trzustki, np. ostre lub przewlekłe zapalenia trzustki, torbiele, autoimmunologiczne zapalenie trzustki, nowotwory trzustki.
Jakie badania wykonuje lub zleca gastroenterolog?
Endoskopowe badanie górnego odcinka przewodu pokarmowego - gastroskopia. Lekarz umieszcza w przełyku pacjenta endoskop. U wielu osób może to wywołać odruch wymiotny. Natomiast w trakcie badania gardło poddaje się znieczuleniu, a badanie trwa nie dłużej niż kilkanaście minut. Zaletą gastroskopii jest możliwość wykonania diagnostyki obrazowej oraz ingerencji w przypadku wykrycia nieprawidłowości. Jeśli zaistnieje taka konieczność, można pobrać fragment błony śluzowej żołądka, by wykonać test urazowy w kierunku Helicobacter pylori. Bakteria ta przyczynia się do rozwoju wrzodów żołądka, a jej obecność jest potwierdzana lub wykluczana na miejscu. Podczas gastroskopii można również rozszerzyć zwężenia w układzie pokarmowym. Badanie wymaga przygotowania, między innymi powstrzymania się od jedzenia.
Endoskopowe badanie dolnego odcinka przewodu pokarmowego – kolonoskopia. Lekarz podczas badania wprowadza rurkę endoskopu do jelita grubego poprzez odbytnicę. Badanie jest wykonywane w znieczuleniu. Pozwala na wykrycie oraz usunięcie np. polipów.Podczas badania bardzo dokładnie oglądane jest całe jelito grube, co pozwala ocenić kondycję błony śluzowej. Badanie wymaga przygotowania, między innymi całkowitego oczyszczenia z resztek pokarmowych.
Badanie ultrasonograficzne jamy brzusznej pozwala ocenić stan wątroby, pęcherzyka żółciowego, trzustki, śledziony, nerek, nadnerczy, pęcherza moczowego, a także dużych naczyń krwionośnych. Na podstawie oceny wielkości i struktury poszczególnych narządów można wykryć nieprawidłowości w ich budowie i funkcjonowaniu.
Badanie biochemiczne krwi, obejmujące analizę składników osocza krwi. Dzięki temu badaniu sprawdzimy poziom enzymów, hormonów, białek, elektrolitów czy pierwiastków śladowych w organizmie.
W przypadku podejrzenia chorób pasożytniczych i bakteryjnych, a także chorób trzustki i zaburzeń powiązanych z wchłanianiem pokarmów zleca się wykonanie badania stolca. Niewielką ilość kału należy umieścić w przeznaczonym do tego jałowym pojemniku, który dostępny jest w aptece, a następnie zanieść do przychodni lub szpitala w celu poddania próbki analizie mikroskopowej, chemicznej i bakteriologicznej.
Gastrolog może poszerzyć zakres wywiadu medycznego o konsultację z dietetykiem lub proktologiem w zależności od pojawiających się symptomów. Diagnostyka i leczenie opiera się na wynikach badań i odczuwanych przez pacjenta objawach. Jeśli choroba ma łagodny przebieg i charakter przewlekły, najczęściej zaleca się odpowiednią dietę i przepisuje leki pomocne w łagodzeniu objawów. Jeśli choroba ma ostry przebieg, gastroenterolog podejmuje decyzję o konsultacji z lekarzem innej specjalności i bardziej inwazyjnym przebiegu leczenia.
Wizytę lekarską u gastroenterologa możesz umówić w PZU Zdrowie poprzez e-sklep.