16 października 2025
Zielona bakteria na paznokciu – skąd się bierze i jak się jej pozbyć?
Zielona bakteria na paznokciu to nie tylko problem estetyczny, ale też zakażenie, które wymaga odpowiedniego leczenia i higieny. Szybka reakcja na pierwsze przebarwienia, unikanie wilgoci oraz dbałość o czystość narzędzi do manicure to najlepszy sposób, by uchronić się przed tą uciążliwą dolegliwością.
Spis treści
- Czym jest „zielona bakteria”?
- Przyczyny powstawania „zielonej bakterii”
- Objawy „zielonej bakterii”
- Rozpoznanie „zielonej bakterii”
- Leczenie „zielonej bakterii”
- Czy można malować paznokcie przy zielonej bakterii?
Czym jest „zielona bakteria”?
„Zielona bakteria” na paznokciu, znana również jako chloronychia, to infekcja bakteryjna najczęściej wywołana przez Pseudomonas aeruginosa. Bakteria ta wytwarza pigmenty (m.in. piocyjaninę i piowerdynę), które nadają paznokciom zielonkawy, niebiesko-zielony, żółto-zielony, a czasem nawet czarny odcień. Infekcja może pojawiać się jako pełne przebarwienie paznokcia lub w postaci poprzecznych zielonych pasków powstałych w wyniku nawracających infekcji.
Bakteria ta najlepiej czuje się w wilgotnym środowisku i wnika tam, gdzie paznokieć jest uszkodzony lub odwarstwiony od łożyska.
Przyczyny powstawania „zielonej bakterii”
Szczelne przyleganie paznokcia do palca pełni funkcję bariery fizycznej, chroniącej przed zakażeniem, jednak nadmierna wilgoć lub uszkodzenie naskórka może osłabić tę barierę, umożliwiając bakteriom kolonizację. Bakterie Pseudomonas aeruginosa naturalnie występują w wodzie, glebie, u zwierząt i przejściowo na skórze u ludzi, ale namnażają się głównie w wilgotnym środowisku. Uszkodzenie lub odwarstwienie paznokcia od łożyska oraz nadmierna ekspozycja na wodę lub chemikalia sprzyja kolonizacji bakterii.
Czynności zwiększające ryzyko zakażenia to:
- częste zanurzanie rąk w wodzie (mycie naczyń, praca w wilgotnym środowisku),
- długotrwałe noszenie sztucznych paznokci lub lakierów hybrydowych,
- uszkodzenia paznokci, urazy, owrzodzenia, nadmierne pocenie się,
- kontakt z chemikaliami (przemysł, prace laboratoryjne),
- manicure w salonach, gdzie nie przestrzega się odpowiednich standardów higieny.
Osoby starsze, z osłabionym układem odpornościowym lub mające przewlekłe problemy z paznokciami (np. grzybicę) są szczególnie narażone.
Objawy „zielonej bakterii”
Pierwszym sygnałem jest zielone, zielono-niebieskie lub oliwkowe przebarwienie paznokcia, które może stopniowo powiększać się. W początkowym stadium zwykle nie ma bólu, ale w miarę rozwoju zakażenia może dojść do odwarstwienia się paznokcia od łożyska i pojawienia się nieprzyjemnego zapachu i dyskomfortu. Warto pamiętać, że im szybciej zareagujemy, tym łatwiej i szybciej można pozbyć się problemu.
Nieleczona zielona bakteria na paznokciu może prowadzić do przewlekłego odwarstwienia paznokcia (onycholiza), zapalenia wału paznokciowego (paronychia) i w rzadkich przypadkach do powstania zmian ropnych. Osoby z osłabionym układem odpornościowym są bardziej narażone na rozprzestrzenienie infekcji na inne części ciała. Długotrwała obecność bakterii może także sprzyjać wtórnym infekcjom grzybiczym, utrudniając leczenie i wydłużając czas powrotu do zdrowia.
Rozpoznanie „zielonej bakterii”
Rozpoznanie zwykle opiera się na badaniu fizykalnym paznokcia. W razie wątpliwości wykonuje się:
- wymazy lub zeskrobiny paznokcia w celu wykluczenia infekcji grzybiczej,
- czasem posiewy bakteryjne dla potwierdzenia obecności Pseudomonas aeruginosa.
Zielone paznokcie mogą przypominać objawy innych schorzeń, dlatego ważne jest różnicowanie ich od grzybicy paznokci, łuszczycy, urazów mechanicznych, efektu działania barwników chemicznych (farb, lakierów) czy krwiaków podpaznokciowych. W rzadkich przypadkach zielone przebarwienia mogą sugerować czerniaka paznokcia, dlatego trudne do wyleczenia lub nietypowe zmiany powinny zostać ocenione przez dermatologa.
Leczenie „zielonej bakterii”
Podstawą jest odcięcie bakterii od środowiska wilgotnego – trzeba ograniczyć kontakt paznokcia z wodą, utrzymywać go w suchym i czystym środowisku. Zaleca się delikatne skrócenie paznokcia i usunięcie odwarstwionej części. W łagodnych przypadkach można stosować:
- moczenie paznokcia w płynie antyseptycznym lub w roztworze octu z wodą (w rozcieńczeniu 1:1), kilka razy dziennie na kilkanaście minut,
- miejscowe antybiotyki, np. gentamycyna, ciprofoksacyna, bacitracyna lub polymyksyna B. Antybiotyki te mogą być w postaci kropli lub maści. Warto podkreślić, że Pseudomonas aeruginosa jest oporny na antybiotyki dostępne bez recepty, dlatego nie warto stosować leczenia na własną rękę.
Rzadziej stosuje się antybiotyki doustne (najczęściej z grupy fluorochinolonów), tylko w przypadku braku poprawy lub ciężkiej infekcji. W ostateczności, w trudnych przypadkach, konieczne bywa chirurgiczne usunięcie paznokcia.
Czy można malować paznokcie przy zielonej bakterii?
Nie jest to zalecane. Zakrywanie przebarwienia lakierem lub hybrydą sprzyja rozwojowi bakterii, ponieważ blokuje dopływ powietrza i utrzymuje wilgoć pod warstwą stylizacji. Ponadto stosowane miejscowo leki nie przenikają przez warstwę lakieru. Malowanie warto odłożyć do momentu całkowitego wyleczenia paznokcia.
Jak zapobiec rozwojowi zielonej bakterii?
- Ogranicz długotrwały kontakt paznokci z wodą.
- Noś rękawice ochronne przy pracy w wilgoci lub chemikaliach.
- Unikaj urazów paznokci, które mogą naruszyć barierę naskórkową.
- Regularnie dezynfekuj narzędzia do manicure i pedicure.
- Rób przerwy od hybryd, tipsów i lakierów, pozwalając paznokciom „oddychać”.
- Osoby narażone na częste moczenie rąk powinny szczególnie dbać o higienę i osuszanie paznokci.
Źródła
- Chiriac, A., Brzezinski, P., Foia, L., & Marincu, I. (2015). Chloronychia: green nail syndrome caused by Pseudomonas aeruginosa in elderly persons. Clinical interventions in aging, 10, 265–267.
- Lidia Rudnicka et al., Współczesna dermatologia, PZWL, 2022
