Detoksy żywieniowe – czy są bezpieczne?

Detoksy to krótkotrwałe interwencje, mające na celu eliminację toksyn z organizmu i pomoc w utracie masy ciała. Zazwyczaj trwa od kilku dni do kilku tygodni. Mogą obejmować całkowity post lub ograniczenie i spożywanie tylko konkretnych grup produktów. Zdarza się, że w ich trakcie stosuje się również wykorzystanie suplementów diety, środków przeczyszczających i „oczyszczającej” żywności.

 

Pomimo powszechności różnego rodzaju detoksów definicja toksyny nie jest jednoznaczna. Niektórzy określają nią metale ciężkie gromadzące się w organizmie. Dla innych jest to możliwość oczyszczenia z dni, kiedy pozwalamy sobie na spożycie produktów mniej odżywczych. Zainteresowanie, a także promocja takich produktów szczególnie wzrasta w okresie poświątecznym, noworocznym czy przedwakacyjnym. To właśnie wtedy skutki detoksów w postaci szybkiej utraty masy ciała szczególnie przyciągają zainteresowanych. Do najbardziej popularnych diet oczyszczających można zaliczyć detoksy sokowe, bulionowe i warzywno-owocowe.

 

Niezwykle obiecującym następstwem promowanym przez twórców diet oczyszczających jest szybka utrata masy ciała – nawet o 3-10 kg, w zależności od długości trwania i restrykcyjności diety. Jako że bardzo lubimy szybkie i łatwe do osiągnięcia efekty, nic dziwnego, że taka obietnica przyciąga wielu zainteresowanych. Warto jednak pamiętać, ze 80% bardzo restrykcyjnych diet kończy się efektem jo-jo i powrotem utraconych kilogramów, często z nadwyżką. Do trwałej utraty masy ciała potrzeba czasu i cierpliwości – w tym przypadku ciężko o drogę na skróty. Narzucanie sobie zbyt wielu zakazów w postaci restrykcyjnej diety, może sprawiać większą ochotę na ograniczane produkty. W efekcie czego po zakończonym detoksie możemy spożywać je w jeszcze większej ilości.

 

Warto również pamiętać, że dieta (w szczególności tak restrykcyjna) może być dla organizmu stresującym doświadczeniem. Wiąże się z opieraniem się pokusom, a także niereagowaniem na pojawiające się uczucie głodu i sytości. Badania pokazują, że stres stymuluje apetyt oraz przyrost masy ciała związany z podwyższeniem poziomu kortyzolu.

 

Na pierwszy rzut oka oczyszczanie z toksyn może wydać się zdrowe. Należy jednak pamiętać, że organizm człowieka wykształcił wysoce zaawansowane mechanizmy ich eliminacji. Odpowiedzialne są za to wątroba, nerki, układ pokarmowy, skóra i płuca. Pozbywają się one niepożądanych substancji oraz dostosowują ścieżki detoksykacyjne do konkretnej substancji chemicznej. W związku z tym poza silnymi zatruciami, które powodują konkretne objawy kliniczne i wymagają konsultacji z lekarzem, nie ma potrzeby dodatkowo się odtruwać. Paradoksalnie stosowanie detoksów może zaburzać pracę tych procesów, przez niedostarczenie organizmowi wszystkich składników odżywczych potrzebnych do prawidłowego funkcjonowania.

 

Stosowanie detoksów może również wiązać się z zagrożeniami w aspektach zdrowotnych. To między innymi:
 

Detoksy np. sokowe czy warzywno-owocowe charakteryzują się bardzo małą ilością białka i innych składników odżywczych. Nawet tak krótkie detoksy mogą zaburzać pracę organizmu. Im dłużej trwa detoks, tym większe szkody może wyrządzić. Długotrwałe stosowanie diet niedoborowych może zwiększać ryzyko niedożywienia czy zaburzeń elektrolitowych. 
 

Wiele z promowanych diet oczyszczających wiążą się ze stosowaniem suplementów diety. Nierzadko osoby na detoksach przyjmują ich bardzo duże ilości, co niesie za sobą ryzyko przedawkowania. Należy również pamiętać, że rynek suplementów diety w Polsce nie jest regulowany. Wprowadzane na rynek suplementy nie muszą być dokładnie badane. Dlatego wypisany na nich skład nie jest gwarancją, czy faktycznie takie składniki przyjmujemy. Dodatkowo mogą one wchodzić w interakcję między sobą lub z innymi przyjmowanymi przez nas lekami.
 

Zainteresowanie dietami oczyszczającymi wzrasta w okresie poświątecznym oraz urlopowym. Wtedy właśnie chcemy „oczyścić” organizm od nadmiaru jedzenia spożytego podczas rodzinnego obiadu czy w trakcie wakacji all-inclusive. Jedzenie nie powinno się wiązać z wyrzutami sumienia, a tym bardziej z „karaniem się” w postaci detoksu. Takie podejście może zwiększać ryzyko zaburzeń odżywiania, czy depresji.

 

Chociaż może nie brzmi to tak atrakcyjnie jak szybki i spektakularny rezultat, to nadal najlepszym detoksem jest prawidłowo zbilansowana dieta, dostosowana do Twoich indywidualnych potrzeb. Pełna wszystkich składników mineralnych wspomaga narządy przy oczyszczaniu organizmu i przynosi najwięcej siły i zdrowia.