Zapoznaj się kalendarzami szczepień, które zawierają wykaz szczepień obowiązkowych i zalecanych, dopasowanych do określonych grup osób.
Szczepienie przeciwko grypie
- dzieciom powyżej 6. miesiąca życia, u których nie stwierdza się przeciwwskazań do szczepienia
- osobom narażonym na ryzyko wystąpienia powikłań pogrypowych, np. seniorom po 60. r.ż., kobietom w ciąży i osobom po zawale mięśnia sercowego
Jest to choroba o wysokiej zaraźliwości, o charakterze epidemicznym, występująca sezonowo. Szczyt zachorowań przypada między styczniem a marcem każdego roku.
Szczepienia przeciwko grypie zaleca się:
Szczepienie przeciwko pneumokokom
- dzieciom poniżej 2. r.ż.
- wcześniakom
- osobom starszym powyżej 65. r.ż.
- osobom dorosłym, obarczonym czynnikami ryzyka, takimi jak: dysfunkcja lub brak śledziony, cukrzyca, choroby sercowo-naczynione i z obniżoną odpornością
Może wywoływać takie choroby, jak zapalenie płuc i zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych. Powikłaniem zakażenia może być sepsa, a nawet śmierć pacjenta.
Szczepienie przeciwko pneumokokom szczególnie zaleca się:
Szczepienie przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typ A
- wyjeżdżającym do krajów o dużej lub pośredniej endemiczności WZW typu A
- pracującym przy usuwaniu odpadów komunalnych i płynnych nieczystości oraz przy konserwacji urządzeń służących do tego celu
- z przewlekłą chorobą wątroby lub chorym na hemofilię
- podejmującym ryzykowne zachowania seksualne
WZW typu A, potocznie zwane żółtaczką pokarmową, jest chorobą charakteryzującą się ostrym przebiegiem. U osób dorosłych często ma ciężki przebieg wymagający hospitalizacji, podczas gdy u dzieci może przebiegać łagodniej lub bezobjawowo.
Szczepienia szczególnie zaleca się osobom:
Szczepienie przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typ B
- niezaszczepionym dorosłym
- które ze względu na tryb życia lub wykonywane zajęcia są narażone na zakażenia związane z uszkodzeniem ciągłości tkanek lub poprzez kontakt seksualny
- przewlekle chorym o wysokim ryzyku zakażenia, nieszczepionym w ramach szczepień obowiązkowych
- chorym o wysokim ryzyku zakażenia: z chorobami przebiegającymi z niedoborem odporności, w tym leczonych immunosupresyjnie, chorym z cukrzycą oraz pacjentom dializowanym i chorym, przygotowywanym do zabiegów operacyjnych
WZW typu B charakteryzuje się wysoką zakaźnością. Przebieg choroby może mieć charakter ostry lub przewlekły. Zakażenie następuje głównie przez kontakt z zakażoną krwią, kontakty seksualne, niejałowy sprzęt medyczny (igły, ostrza) i kosmetyczny, który ma kontakt z krwią chorej osoby. Do transmisji wirusa może dojść również podczas porodu – z zakażonej matki na noworodka. Szczepienia p/WZW typu B są bardzo skuteczne, a przejście całego cyklu szczepienia zapewnia długotrwałą odporność.
Szczepienia szczególnie zaleca się osobom:
Szczepienie przeciwko odrze, śwince, różyczce (MMR)
Odra to ostra wirusowa choroba zakaźna, która jest sześć razy bardziej zaraźliwa niż grypa i może prowadzić do poważnych powikłań, zwłaszcza u niemowląt, osób z osłabionym układem odpornościowym, kobiet ciężarnych i osób niedożywionych. Dwie dawki szczepienia są skuteczną ochroną przed zachorowaniem na odrę, która utrzymuje się do końca życia.
Szczepienie przeciwko odrze realizowane jest preparatem skojarzonym, składającym się 3 komponentów – przeciwko odrze, śwince i różyczce. Szczepienie jest realizowane w ramach "Kalendarza szczepień obowiązkowych dla dzieci" oraz zalecane jest osobom dorosłym w przeszłości niezaszczepionym.
Szczepienie przeciwko półpaścowi
To choroba wywołana przez uśpiony wirus ospy wietrznej (VZV), która może prowadzić do przewlekłego bólu, zwanego neuralgią półpaścową, znacznie pogarszającego jakość życia.
Szczepionka jest skuteczną metodą profilaktyki półpaśca i neuralgii półpaścowej, szczególnie zalecaną dla osób powyżej 50. r.ż. oraz dorosłych z grup ryzyka (np. nowotwory, zakażenie wirusem HIV, pacjenci przyjmujący leki immunosupresyjne).
Szczepienie przeciwko kleszczowemu zapaleniu mózgu
- osobom pracującym w lasach, żołnierzom, funkcjonariuszom straży pożarnej i granicznej
- myśliwym, rolnikom
- turystom spędzającym czas na terenach leśnych
Kleszczowe zapalenie mózgu może prowadzić do poważnych powikłań neurologicznych, takich jak zapalenie rdzenia kręgowego lub zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, a w 1% przypadków kończy się zgonem.
Szczepienie zalecane jest dla dzieci od 1. r.ż. oraz dla dorosłych.
Szczepienie przeciwko kleszczowemu zapaleniu mózgu szczególnie zaleca się:
Szczepienie przeciwko durowi brzusznemu
- osobom podróżujące w rejony endemiczne
- pracownikom służb komunalnych
- w razie klęsk żywiołowych przy utrudnionym dostępie do czystej wody
Dur brzuszny to ciężka choroba ogólnoustrojowa wywołująca tyfus. Do zakażenia dochodzi przez tzw. "brudne ręce" oraz spożycie brudnej, zanieczyszczonej wody i żywności. Szczepienia przeciw durowi brzusznemu zapewniają ochronę na ok. 3 lata i należy je powtarzać przed każdą podróżą.
Szczepienia przeciwko durowi brzusznemu zaleca się:
Szczepienie przeciwko HPV
Zakażenie wirusem HPV, w zależności od jego typu, może prowadzić do chorób narządów płciowych oraz poważnych nowotworów, takich jak: rak szyjki macicy, prącia, gardła i innych narządów.
Szczepienie przeciwko HPV jest istotnym elementem profilaktyki przeciwnowotworowej, szczególnie skutecznym przed inicjacją seksualną i jest zalecane zarówno dla dziewczynek, jak i dla chłopców od 9. r.ż.
Szczepienie przeciwko meningokokom
- niemowlętom, młodzieży i młodym dorosłym
- osobom z niedoborami odporności, np. nowotwór złośliwy, przewlekłe choroby nerek i wątroby
- podróżującym do krajów zwiększonego ryzyka zakażeń meningokokowych
Choroba meningokokowa jest bardzo groźną chorobą zakaźną. Może prowadzić do zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych lub sepsy. Charakteryzuje się wysokim ryzykiem śmiertelności i trwałymi powikłaniami. Do zakażenia dochodzi poprzez bliski kontakt z chorym, np. poprzez pocałunki.
Szczepienia szczególnie zaleca się: