30 kwietnia 2024

Płyn do płukania jamy ustnej – który wybrać i jak często stosować?

Higienistka stomatologiczna
5 min.
Statystycznie uznaje się, że jedynie ok. 50% społeczeństwa stosuje płyny do płukania. Może być to spowodowane niewiedzą na temat korzyści płynących ze stosowania płynów do płukania jamy ustnej lub też z braku wystarczającej wiedzy na temat tego, jaki preparat wybrać. Na pewno większą świadomość na temat zalet stosowania płynów do płukania będą mieli pacjenci, którzy regularnie uczęszczają na wizyty stomatologiczne i higienizacyjne.
Płyn do płukania ust – zalety, rodzaje, stosowanie

Spis treści

  1. Płyn do płukania ust niezbędny do prawidłowej higieny jamy ustnej
  2. Jakie są korzyści ze stosowania płynów do płukania jamy ustnej?
  3. Rodzaje płynów do płukania jamy ustnej – który wybrać?
  4. Obecność alkoholu w płynach do płukania jamy ustnej
  5. Dieta – element prawidłowej higieny jamy ustnej

 

Płyn do płukania ust niezbędny do prawidłowej higieny jamy ustnej

Do prawidłowego dbania o higienę jamy ustnej niezbędne jest szczotkowanie zębów, przynajmniej dwa razy dziennie – rano i wieczorem. Najlepiej byłoby myć zęby po każdym posiłku, jednak niestety nie zawsze mamy taką możliwość. Kolejnym bardzo ważnym i kluczowym etapem prawidłowej higieny jamy ustnej jest używanie nici dentystycznej lub specjalnych szczoteczek do czyszczenia przestrzeni między zębowych. Świetnym dodatkiem do utrzymania ich czystości jest również irygator, który oczyszcza przestrzenie pod ciśnieniem.

Wiele osób kończy swoją higienę domową jedynie na tych dwóch etapach, zapominając o tym, jak ważną rolę pełni płyn do płukania. Wszelkiego rodzaju płukanki tworzą idealne uzupełnienie podstawowej higieny jamy ustnej. Płynu do płukania możemy używać zarówno rano, jak i wieczorem. Jednak bardzo istotne jest, aby po wieczornym oczyszczaniu nie spożywać już żadnych posiłków – możemy pić jedynie wodę. W ten sposób przez dłuższy czas jesteśmy w stanie zachować świeżość jamy ustnej.

 

Jakie są korzyści ze stosowania płynów do płukania jamy ustnej?

Stosowanie płynów do płukania niesie ze sobą wiele korzyści. Jednym z najbardziej znanych dla wszystkich aspektem jest to, że płukanie jamy ustnej pozwala nam dłużej cieszyć się jej świeżością. Dla wielu osób ma to ogromne znaczenie. Pozwala nam się poczuć pewniej i komfortowo.

Innym powodem, dla którego ludzie decydują się na stosowanie płynów do płukania, może być chęć pozbycia się resztek pokarmowych. Jest to o wiele bezpieczniejszy sposób, niż stosowanie wykałaczek lub innych nieprofesjonalnych przyrządów do czyszczenia przestrzeni między zębowych. Wykałaczki powodują podrażnienie dziąsła, a przy częstym stosowaniu mogą prowadzić do poważniejszych powikłań, takich jak podrażnienia dziąseł czy krwawienie. Zdecydowanie lepszym rozwiązaniem będzie przepłukanie jamy ustnej.

Kolejnym powodem, dla którego powinniśmy stosować płyny do płukania, jest ich działanie przeciwbakteryjne. Zawartość odpowiednich składników w płynach powoduje znaczne zmniejszenie odkładania się płytki bakteryjnej, która prowadzi do powstawania próchnicy i kamienia nazębnego. Płukanie jamy ustnej pozwala na zmniejszenie flory bakteryjnej, nawet w bardzo trudno dostępnych miejscach, takich jak powierzchnie styczne zębów.

 

Rodzaje płynów do płukania jamy ustnej – który wybrać?

Liczba płynów polecanych na konkretne dolegliwości ciągle się poszerza. Często zdarza się tak, że idąc do drogerii czy apteki, sami nie jesteśmy w stanie wybrać tego, który będzie dla nas odpowiedni. Dlatego najlepiej przed zakupem skonsultować to ze stomatologiem lub higienistką. Pomogą dobrać płyn odpowiedni do naszych dolegliwości.

Obecnie na rynku są dostępne preparaty, które pomagają nam również w walce z nadwrażliwością zębów. Odpowiada za to obecność fluoru oraz azotanu potasu w składzie. Wiele osób boryka się z nadwrażliwością zębów, zwłaszcza przy spożywaniu zimnych lub kwaśnych posiłków. Wprowadzenie dodatkowo płynu, skierowanego głównie na tę dolegliwość, może przynieść ulgę w codziennym funkcjonowaniu.

Należy jednak pamiętać, że skład niektórych płynów nie pozwala nam na ich zbyt częste stosowanie. Produkty zawierające wysoką ilość chlorcheksydyny, która działa antyseptycznie, powinniśmy stosować okresowo. Najczęściej zaleca się stosowanie takich płynów przed i po zabiegach higienizacyjnych – np. skalingu – lub po zabiegach chirurgicznych. Przy dłuższym stosowaniu, niezgodnie z zaleceniami stomatologa i producenta preparatu, możemy spowodować podrażnienia śluzówki jamy ustnej lub też pojawienie ciemnych przebarwień na zębach, które będą niemożliwe do usunięcia zwykłą szczoteczką do zębów.

 

Obecność alkoholu w płynach do płukania jamy ustnej

Aktualnie obecność alkoholu w składzie płynu do płukania jest tematem dyskusyjnym. Zazwyczaj nie zaleca się stosowania płukanki z wykorzystaniem takiego płynu. Może on powodować występowanie dolegliwości – suchości śluzówki czy nawet bólu jamy ustnej. Dotyczy to jednak stosowania na co dzień płynów z bardzo wysokim stężeniem alkoholu.

Płukanie płynami zawierającymi alkohol zdecydowanie odradza się osobom:

  • z obniżoną odpornością,
  • z zapaleniem błon śluzowych,
  • mającym problem ze spożywaniem alkoholu,
  • chorym poddającym się naświetleniu.

 Alkohol zawarty w płynie przyczynia się również do nieznacznej destrukcji wypełnień kompozytowych w zębach. Jednak należy pamiętać, że doraźne stosowanie płynów z niską zawartością alkoholu działa antyseptycznie i przeciwbakteryjnie.

 

Dieta – element prawidłowej higieny jamy ustnej

Oprócz szczotkowania zębów, stosowania nici dentystycznej i płukania jamy ustnej ogromną rolę odgrywa dieta. Czynnikiem negatywnie wpływającym na kondycję naszych zębów są cukry proste, napoje słodzone i gazowane oraz zbyt niska zawartość warzyw w codziennych posiłkach. Należy pamiętać również o odpowiednich przerwach między spożywanymi posiłkami, ponieważ najwięcej korzyści przynosi nam szczotkowanie zębów po każdym posiłku, a im więcej posiłków będziemy spożywać, tym częściej musimy pamiętać o ich czyszczeniu.

Należy pamiętać, że płukanie jamy ustnej nigdy nie zastąpi nam mechanicznego usuwania płytki nazębnej, czyli szczotkowania. Można więc stwierdzić, że stosowanie płynu do płukania jest idealnym dodatkiem do utrzymania prawidłowej higieny jamy ustnej, jednak nie stanowi on kluczowego jej elementu.

Źródła

  1. R. Śniatała, Stomatologiczne zachowania prozdrowotne amerykańskiej i polskiej młodzieży akademickiej, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu, Katedra i Klinika Stomatologii Dziecięcej, Poznań 2011.
  2. Herrera D. i wsp., Różnice w działaniu przeciwbakteryjnym czterech handlowych preparatów do płukania jamy ustnej zawierających 0,12% chlorheksydyny: kontaktowy test in vitro i badanie liczby bakterii w ślinie, Journal of Clinical Periodontology 2003, 30: 307–314.
  3. M. Kozłowska i wsp., Analiza nawyków i zachowań związanych z higieną jamy ustnej, Uniwersytet Medyczny w Lublinie.
  4. J.T. Marcinkowski, J. Świderska, Przestrzeganie higieny jamy istnej i jej znaczenie w utrzymaniu zdrowia jamy ustnej, Hygeia Public Health 2011.