01 października 2024

Jak samodzielnie badać piersi? Poradnik krok po kroku

Biuro Medyczne PZU Zdrowie
3 min.
Samobadanie piersi powinno być wykonywane przez każdą kobietę. Nawyk samokontroli pozwala na wczesne wykrycie zmian i wdrożenie odpowiedniego leczenia. Pamiętaj, że nigdy nie jest za późno, aby nauczyć się badać piersi i zadbać o swoje zdrowie.

Spis treści:

  1. Kiedy badać piersi?
  2. Czy jeśli nie miesiączkuję, również powinnam badać piersi?
  3. Jak przeprowadzić samodzielne badanie piersi?
  4. Samodzielne badanie piersi – czego szukać?

 

Kiedy badać piersi?

Badanie najlepiej przeprowadzać pomiędzy 6. a 9. dniem cyklu, czyli tuż po miesiączce. Wraz z postępem cyklu, w piersiach zachodzą drobne zmiany. Aby poszczególne badania można było do siebie porównywać i wyłapywać zmiany, należy je przeprowadzać zawsze w tym samym momencie cyklu. Czas po miesiączce jest optymalny, ponieważ wtedy najłatwiej jest zbadać piersi. W drugiej fazie cyklu bywają one bowiem tkliwe lub obrzęknięte, co utrudnia badanie i sprawia, że może być nieprzyjemne. 

 

Czy jeśli nie miesiączkuję, również powinnam badać piersi?

Kobiety, które z różnych powodów nie miesiączkują, również powinny badać swoje piersi. W takiej sytuacji powinny robić to zawsze tego samego dnia miesiąca, aby zachować regularne odstępy.

 

Sprawdź również nasz artykuł ekspercki:
Nowotwór piersi – czynniki ryzyka, rozpoznanie i leczenie

 

Jak przeprowadzić samodzielne badanie piersi?

1. Samobadanie należy zacząć przed lustrem. Stań prosto z opuszczonymi wzdłuż tułowia rękami i przyjrzyj się, czy nie pojawiły się zmiany w kształcie i kolorze skóry piersi lub brodawki.

 

 

2. Podnieś ręce nad głowę i ponownie przyjrzyj się piersiom.

 

 

3. Obserwację powtórz ponownie z rękami opartymi mocno na biodrach.

 

 

4. Ściśnij brodawkę pomiędzy dwoma palcami i sprawdź, czy nie wydobywa się z niej płyn.

5. Prawą rękę połóż z tyłu głowy, lewą na prawej piersi. Aby dokładnie zbadać pierś, lekko naciskaj trzema środkowymi palcami wykonując trzy rodzaje ruchów:

 

  • 5.1. okrężne – kierując się od obwodu do brodawki, wykonuj coraz mniejsze koła zgodnie z ruchem wskazówek zegara;

  • 5.2. liniowe – podziel pierś na wąskie pionowe paski, a następnie kieruj ruchy ręki na przemian do góry i do dołu; badanie rozpocznij od zewnętrznej krawędzi piersi (od strony dołu pachowego) i kieruj się do wewnątrz (w stronę mostka);

  • 5.3. promieniste – pierś podziel analogicznie do tarczy zegara i wykonuj ruchy od brodawki sutkowej w stronę godziny 12, a następnie 1, 2, 3 itd., aż do zbadania całego obwodu piersi.


6. Powtórz badanie, kładąc za głową lewą rękę i używając prawej do badania lewej piersi.

7. Powtórz badanie dla obu piersi w pozycji leżącej, trzymając rękę po stronie badanej piersi za głową i podkładając pod bark niewielką poduszkę lub złożony ręcznik.

8. Skontroluj, czy pachowe węzły chłonne nie są powiększone. Można sprawdzić to w pozycji leżącej na koniec badania. Należy jednak pamiętać, że ręka po stronie badanej musi być opuszczona wzdłuż tułowia.

 

Samodzielne badanie piersi – czego szukać?

Podczas badania zwróć uwagę na:

 

  • inne niż zwykle zachowanie się piersi podczas unoszenia ramion;
  • zmianę wielkości lub kształtu piersi;
  • ból piersi;
  • zmiany w obrębie brodawki, takie jak jej wciągnięcie lub owrzodzenie, bądź wydobywającą się wydzielinę;
  • wystąpienie "skórki pomarańczowej" na ograniczonej powierzchni skóry;
  • zniekształcenie brodawki sutkowej lub jej otoczki;
  • stwardnienie i powiększenie węzłów chłonnych w okolicy pachy;
  • twarde guzki lub zgrubienia w strukturze piersi.

 

Jeśli zauważysz chociaż jeden z powyższych objawów, niezwłocznie zgłoś się do lekarza w celu wykonania badań specjalistycznych.

 
 

Zapamiętaj!

 

  • Kontroluj swoje piersi regularnie co miesiąc.
  • Naucz swoją córkę regularnego badania piersi po pierwszej miesiączce.
  • Jeśli z jakiejkolwiek przyczyny nie masz miesiączki, dalej powinnaś badać swoje piersi.
  • Zgłoś się do lekarza, jeśli zauważysz niepokojący objaw.
  • Nie każdy guzek jest rakiem, ale każdy wymaga diagnozy specjalisty.
  • Jeśli po przeczytaniu tego poradnika, nadal masz wątpliwości, czy poprawnie wykonujesz badanie, możesz poprosić lekarza ginekologa, aby nauczył Cię je przeprowadzać.